دانش آموزان اوتیستیک سرگردان در فضای آموزشی

 طبق آخرین آمار اعلام شده از هر 65 تولد در دنیا، یک کودک و در ایران از هر 150 تولد یک کودک دارای اختلال طیف اوتیسم است.

بنا به گفته « محمد علی میری» سرپرست آموزش، پژوهش و توانبخشی انجمن اوتیسم ایران به خبرنگار ایرنا، بیماری اوتیسم طیف های مختلفی دارد و شماری از مبتلایان به اوتیسم می توانند در مدارس عادی تحصیل کنند که حق تحصیل آنان در مدارس عادی طبق مصوبه مجلس، قوانین آموزش فراگیر بین المللی و حقوق شهروندی، پذیرفته شده است اما خانواده دانش آموزان دیگر به دلیل آشنا نبودن با این بیماری این مساله را نمی پذیرند.

با توجه به این قوانین آموزشی، انتشار خبر برخورد مدیر مدرسه با دانش آموزی که از اوتیسم پایین رنج می برد و حبس کردن وی در اتاق به منظور تنبیه، خبرنگار ایرنا را برآن داشت تا درباره صحت و سقم این خبر، با پدر این دانش آموز ده ساله به گفت و گو بپردازد و به دنبال آن از «مجید قدمی» رییس سازمان مدارس استثنایی جویای حل مساله شود.

پدری که ضمن اعلام شکایت از برخورد تند و تنبیهی مدیر مدرسه فرزندنش در منطقه هفت آموزش و پرورش تهران، خواستار برخورد جدی و رسیدگی فوری در جهت عدم اشاعه این نوع برخوردها در موارد مشابه شد.

**طرح شکایت والدین و پاسخ مسوولان
پدر این دانش آموز در گفت و گو با ایرنا اظهار داشت: هشت بهمن امسال، با مراجعه به مدرسه، مطلع شدم که مدیر مدرسه به بهانه شیطنت و شلوغ کاری، فرزندم را در اتاقی حبس کرده و او را از پلیس ترسانده است. این در حالی است که برای ثبت نام فرزندم تمامی مدارک پزشکی و سلامت و سنجش را به مدرسه تحویل دادیم و هیچ سندی مبنی بر مشکل روانشناختی یا کندذهنی در وی وجود ندارد.

وی ادامه داد: این مدیر علاوه بر آن، با محدود کردن ساعت حضور پسرم در مدرسه، ضربه های روحی و روانی زیادی به وی وارد آورد تا آن جا که به دلیل این تمایز، نسبت به همسالان خود احساس کمبود و خجالت می کند. در ابتدا گمان می کردم این مشکل فرزند من است اما با بررسی و گفت و گو با سایر والدین، از شکایت و ناراحتی آنان مطلع شدم. در واقع وقتی شخصی هیچ نوع تجربه برخورد با دانش آموزان ندارد و از قسمت بودجه آموزش و پرورش و با رابطه به این سمت پا می گذارد چنین رفتارهایی بعید به نظر نمی رسد.

این پدر که عضو انجمن جامعه شناسان است یادآور شد: بلافاصله از این مساله شکایت کردم و نامه سرگشاده ای به سید محمد بطحایی وزیر آموزش و پرورش نوشتم که به دنبال آن رضوان حکیم زاده معاون آموزش ابتدایی آموزش و پرورش در تماس تلفنی با بنده، از چند و چون ماجرا و قضایا پرسش کرد و قول پیگیری داد. اما متاسفانه شاهد بودیم که عبدالرضا فولادوند مدیرکل آموزش و پرورش شهر تهران مدعی شد طبق بررسی‌هایی که انجام داده‌ایم، آن دانش‌آموزی که بیماری اوتیسم داشته، نزد مدیر و مشاور و در اتاق آنها بوده است و طبق گزارشی که به دست ما رسیده است، اولیا دیگر دانش‌آموزان از وضعیت دانش‌آموز مبتلا به اوتیسم اعلام نارضایتی کرده‌اند، زیرا دانش‌آموز اوتیسمی نباید در مدرسه عادی درس بخواند!

وی ادامه داد: مطرود کردن افراد و متمایز کردن آنان از دیگران یکی از معضلات بزرگی است که در نظام آموزشی ما دیده می شود. نظام آموزشی باید یک تجربه زیسته یا یک رویکرد مهارتی به زندگی را هم آموزش دهد تا تمامی افراد از اقشار و زبان مختلف بتوانند پذیرش دیگری را داشته باشند.

**آموزش فراگیر مدنظر نظام آموزش و پرورش است و کسی حق سلب آن را ندارد
اما قدمی ضمن تاکید بر پیگیری جدی موضوع گفت: به طور کلی ما در حوزه آموزش فراگیر که یک رویکرد جهانی است عمل می کنیم و سند تحول بنیادین آموزش و پرورش هم بر آن تاکید دارد که آموزش دانش آموزان با نیازهای ویژه و استثنایی تا آن جا که امکان دارد باید با آموزش فراگیر انجام شود و دانش آموزان در کنار بچه های عادی قرار گیرند.

وی افزود: این امر مستلزم داشتن شرایطی است از جمله آموزش به اولیای مدرسه و خانه و استفاده از معلم رابط که تلاش کردیم بسترهای آن را فراهم کنیم. همچنین دانش آموز را مورد ارزیابی قرار می دهیم که آیا می تواند در کلاس عادی و با قوانین و مقررات مدارس عادی کنار بیاید یا خیر.

رییس سازمان مدارس استثنایی یادآور شد: دانش آموزان نابینا، ناشنوا و افرادی که مشکلات جسمی حرکتی دارند هم از این قاعده مستثنا نیستند. دانش آموزان مبتلا به اوتیسم که دارای طیف های مختلفی است و در برخی موارد با اختلالات رفتاری شدید همراه است در مجموعه آموزش و پرورش عادی قرار نمی گیرند اما افرادی که مبتلا به اوتیسم خفیف هستند در مدارس عادی قرار می گیرند و تاکنون بیش از 100 نفر در مدارس عادی هدایت شده اند که سیستم کنترل و معلم رابط به مسایل آنان رسیدگی می کند.

قدمی تصریح کرد: ارجاع این دانش آموزان به مدرسه با نگاه کارشناسی ما صورت می گیرد. این اتفاق ناگوار هم مورد بررسی ما است و بنا داریم با پیگیری گزارش های مشابه تصمیم گیری جدی انجام دهیم.

وی درباره اظهارات فولادوند هم گفت: منظور ایشان دانش آموزان دارای اختلال های شدید بود که باید به مدارس استثنایی بروند و نه این مورد خاص. نه من و نه هیچ شخص دیگری نمی تواند خلاف رویکرد فراگیر سازی عمل و فردی که بهره هوشی عادی دارد را از نظام آموزش عادی طرد کند.