پدر، مادر، می‌خواهم صدای‌تان را بشنوم

شاید هیچ‌کدام از ما نتوانیم حس مادری را درک کنیم که نوزادش برای نخستین‌بار صدای لالایی‌هایش را می‌شنود، نوزادی که از بدو تولد کم‌شنوا و یا با آستانه شنوایی بسیار پایین متولد شده و همین موضوع باعث شده است که نتواند واکنش مناسبی به ابراز احساس والدین نشان دهد، نوزادی که در دنیایی از سکوت به سر می‌برد و قلب والدینش به خاطر این موضوع مالامال از رنج است.

 اهمیت حس شنوایی انکارناشدنی است و هر کدام از ما هر گاه توانستیم مفهوم صدا را به صورت دقیق درک کنیم، آن وقت متوجه خواهیم شد که سمعک چیست. در حقیقت، هیچ‌کدام از افرادی که به عارضه افت شنوایی دچار هستند، نباید از شنیدن اصوات زندگی بی‌بهره بمانند. از این‌رو فناوری نوین با ارائه انواعی از سیستم‌های شنوایی هوشمند، غیرقابل مشاهده و زیبا، اعتماد به ‌نفس را به افراد کم‌شنوا باز می‌گرداند ولی اولین گام در جهت حل مشکلات شنوایی، پذیرش این مسئله است. گام بعدی نیز آگاهی از وجود راهکارهای ممکن و انتخاب مناسب‌ترین راهکار است. 

معاون توسعه و پیشگیری اداره‌کل بهزیستی استان زنجان در این رابطه با اشاره به این‌که در استان زنجان، غربال‌گری نوزادان از سال 85 توسط آزمون‌های سریع، نرمال و ایمن برگزار می‌شود، می‌گوید: وقتی نوزادی به دنیا می‌آید، ضرورت انجام غربالگری شنوایی برای والدین توضیح داده می‌شود و آدرس همه مراکز غربالگری در اختیار آن‌ها قرار می‌گیرد. این در حالی است که چه مراکز مستقر در بیمارستان و چه مراکز غیردولتی تحت نظارت بهزیستی که خارج از بیمارستان فعالیت می‌کنند، غربالگری شنوایی را با تعرفه دولتی انجام می‌دهند. 

گلنساء آقامحمدی با بیان این‌که بهتر است کودک تا 10 روز اول بعد از تولد غربالگری شود، ادامه می‌دهد: این تست با دستگاه‌های کوچک، بدون درد و خطر و در کم‌ترین زمان ممکن انجام می‌شود و کارشناسان سعی می‌کنند زمانی که کودک خواب است، غربالگری را انجام دهند. همچنین بهتر است که روند درمان تا 6 ماهگی طی شود؛ چراکه کودکان مبتلا به کم‌شنوایی و ناشنوایی با اختلال یادگیری مواجه می‌شوند. 

وی با تاکید بر این‌که بعد از انجام غربالگری، بروشورهایی به والدین ارائه می‌شود که سیر تکامل شنوایی کودک را دقیقا نشان می‌دهد، می‌افزاید: برخی کم‌شنوایی‌ها و ناشنوایی‌ها ممکن است اکتسابی باشد و بعد از یک سالگی به خاطر برخی بیماری‌ها بروز یابد. از این‌رو والدین باید ضمن توجه به رشد و تکامل کودک، سلامت همه حواس او از جمله حس شنوایی را مدنظر قرار دهند و در صورت مشاهده موارد مشکوک، بلافاصله به مراکز شنوایی‌شنجی مراجعه کنند. 

آقامحمدی خاطرنشان می‌کند: در روند تست غربالگری شنوایی و بعد از تشخیص نهایی، اگر کودک به مداخله، سمعک‌گذاری و کاشت حلزون نیاز داشته باشد، همه مراحل با مداخلات به‌هنگام معاونت توانبخشی بهزیستی طی می‌شود. در همین راستا، پارسال 17 هزار و 356 کودک متولد شده در طول سال مورد غربال‌گری قرار گرفتند که 85 درصد از مجموع موالید است. همچنین 73 نوزاد به مرحله تشخیص ارجاع شدند و 10 نفر تحت مداخلات بهزیستی قرار گرفتند. 

کارشناس شنوایی‌سنجی و مسئول فنی مرکز شنوایی‌سنجی پاستور نیز در این رابطه می‌گوید: کارشناسان شنوایی‌سنجی در همه بیمارستان‌های دارای بخش زنان و زایمان مستقر هستند و به مادرانی که به تازگی زایمان کرده‌اند، اطلاع‌رسانی می‌کنند؛ در واقع اجرای طرح غربالگری شنوایی طوری جلوه داده می‌شود که گویی اجباری است و اگر مادری از انجام تست بر روی نوزادش خودداری کند، عواقب احتمال ابتلای نوزاد به کم‌شنوایی و یا ناشنوایی بر عهده خود او خواهد بود. 

آزاده ذبیحیان ادامه می‌دهد: مسئولیت کارشناسان مستقر در بیمارستان‌ها این است که در این خصوص اطلاع‌رسانی کرده و اسامی همه مادران را یادداشت کنند تا اگر بعد از گذشت چند ماه حس شنوایی نوزادی دچار مشکل شد، مادرانی که از انجام تست غربالگری روی نوزادان‌شان غفلت کرده‌اند نتوانند ادعایی داشته باشند؛ چراکه این تست با حداقل هزینه انجام می‌گیرد و نقش به‌سزایی در رفع مشکلات شنوایی کودکان دارد. 

وی تصریح می‌کند: کودکانی که به هر دلیل از جمله وزن پایین‌تر از 1.5 کیلوگرم، زردی بالای 20، سابقه کم‌شنوایی توی خانواده و ازدواج‌های فامیلی بستری می‌شوند، حتی اگر از شنوایی نرمالی هم برخوردار باشند مورد پیگیری‌های بیشتری قرار می‌گیرند. این مورد در خصوص کودکانی هم که بیش از 48 ساعت بستری می‌شوند صدق می‌کند. 

ذبیحیان خاطرنشان می‌کند: در خصوص اطفال و بزرگسالان نیز برخی کم‌شنوایی‌ها با جراحی قابل رفع است و به متخصص گوش و حلق و بینی ارجاع داده می‌شوند. کم‌شنوایی‌های شدید و عمیق نیز برای کاشت حلزون ارجاع داده می‌شوند ولی اگر مشکل مراجعه کننده با سمعک رفع شود، مرکز شنوایی‌سنجی سمعک مورد نیاز را تجویز می‌کند و راهنمایی‌های لازم را ارائه می‌دهد. 

معاون توانبخشی اداره‌کل بهزیستی استان زنجان نیز در این رابطه با بیان این‌که بهزیستی برای همه معلولان شنوایی، چه معلولیت‌های ایجادی و چه مادرزادی پرونده تشکیل می‌دهد، می‌گوید: اجرای طرح غربالگری شنوایی مختص حوزه پیشگیری از معلولیت‌ها است ولی ممکن است عده‌ای بعد از گذر از سنین نوزادی به کم‌شنوایی و یا ناشنوایی مبتلا شوند. در همین راستا، معیارهای استانداردی برای تشکیل پرونده معلولیت و ارائه خدمات درمان برای این قشر وجود دارد. 

فرهاد میرزایی با تاکید بر این‌که کاشت حلزون حتما باید با تشخیص پزشک متخصص انجام بگیرد، می‌افزاید: روال نرمال در همه کشورها این است که کاشت حلزون تا 6 سالگی انجام شود ولی اگر پزشکی تشخیص دهد که فرد بزرگسال نیز می‌تواند عمل کاشت حلزون انجام دهد، بهزیستی فرد را تا سقف 3 میلیون تومان حمایت می‌کند. همچنان بهزیستی تعهد می‌کند که فرد را سالانه تا سقف یک میلیون و 500 هزار تومان برای دریافت خدمات جنبی حمایت کند. 

وی با تاکید بر این‌که در برخی موارد، تربیت‌ شنیداری در مقایسه با کاشت حلزون، موفقیت بیشتری را نصیب فرد معلول می‌کند، خاطرنشان می‌کند: در مواردی که پزشک برای بهبود شنوایی فرد کم‌شنوا سمعک تجویز کند، تامین سمعک بر عهده بهزیستی است ولی در مواردی که خانواده خودش سمعک را تهیه کند، بهزیستی تا سقف 800 هزار تومان از هزینه آن را تقبل می‌کند. 

میرزایی در ادامه در خصوص دختربچه 8 ساله‌ای که برای کاشت حلزون اقدام کرده است نیز یادآور می‌شود: کودک تا این سن تحت نظر پزشک متخصص بوده و بنا به صلاح‌دید پزشکان، از سمعک استفاده می‌کرده است. در حال حاضر نیز والدین با مشاوره با بیمارستان امیراعلم تهران تصمیم گرفته‌اند که دخترشان تحت عمل کاشت حلزون قرار گیرد، از این‌رو مدارک جهت دریافت حمایت‌های مالی به بهزیستی ارائه شده است. 

در اهمیت حس شنوایی، این گفته «هلن کلر» گویاتر از هر سخنی است. او که با وجود نابینایی و ناشنوایی، یکی از موفق‌ترین افراد استثنایی است، می‌گوید: «اگر این فرصت به من داده می‌شد که یکی از دو حس خود را بازیابم، ترجیح می‌دادم نابینا بمانم، ولی بشنوم». اگر از نعمت شنوایی محروم باشیم، هرچند آموختن برای ما ناممکن نمی‌شود، ولی بسیار دشوار است. از این‌رو توجه به اجرای طرح‌هایی از جمله غربالگری شنوایی در بدو تولد نوزاد، برای والدین بسیار ضروری است.

منبع : ایسنا