بازیابی بینایی در موش‌های مبتلا به یک بیماری چشمی ارثی

 کشف اخیر در مورد اینکه چگونه برخی از بزرگسالان کم‌بینا می‌توانند شروع به دیدن کنند، دید جدیدی از امکانات مغز ارائه می‌دهد. این یافته که مغز بزرگسالان، پتانسیل بهبود بخشی از نابینایی ارثی را دارد، حاصل همکاری پژوهشگران دانشگاه کالیفرنیا، دانشکده علوم زیستی ارواین و دانشکده پزشکی این دانشگاه است.

در این مطالعه، پژوهشگران به بررسی بیماری لبر آموروزیس مادرزادی (LCA) پرداختند. این بیماری به گروهی از بیماری‌های ارثی شبکیه اشاره دارد که با اختلال شدید بینایی در بدو تولد مشخص می‌شوند. این بیماری که از جهش در هر یک از بیش از دو جین ژن ناشی می‌شود، باعث انحطاط یا اختلال در گیرنده‌های نوری شبکیه می‌شود. بیماری لبر آموروزیس مادرزادی (LCA)، یک بیماری چشمی نادر ارثی است که به نظر می‌رسد در هنگام تولد یا در چند ماه اول زندگی بروز می‌کند.

تجویز ترکیبات شیمیایی که شبکیه چشم را هدف قرار می‌دهند و با نام "رتینوئیدهای مصنوعی" ( synthetic retinoids) شناخته می‌شوند، می‌تواند مقدار قابل توجهی از بینایی را در کودکان مبتلا به بیماری لبر آموروزیس مادرزادی (LCA) بازیابی کند. این گروه از پژوهشگران قصد داشتند دریابند که آیا این درمان می‌تواند برای بزرگسالانی که این عارضه را دارند نیز مفید باشد یا خیر.

"سونیل گاندی" (Sunil Gandhi) استاد عصب‌بیولوژی و نویسنده این مطالعه گفت: صادقانه بگویم، ما از اینکه چقدر این درمان، مدارهای مغزی درگیر در بینایی را نجات داد، شگفت‌زده شدیم. دیدن شامل چیزی بیش از شبکیه دست‌نخورده و فعال است. از چشم شروع می‌شود که سیگنال‌ها را به سراسر مغز می‌فرستد که در مدارهای مرکزی مغز است، جایی که درک بصری در واقع به وجود می‌آید. تا به حال دانشمندان معتقد بودند که مغز باید آن سیگنال‌ها را در دوران کودکی دریافت کند تا مدارهای مرکزی بتوانند خود را به درستی سیم‌کشی کنند.

پژوهشگران از کار با مدل‌های جوندگان مبتلا به بیماری لبر آموروزیس مادرزادی (LCA) شگفت زده شدند. گاندی گفت: پس از بررسی دریافتیم، سیگنال‌دهیِ مسیر بینایی مرکزی به طور قابل توجهی در بزرگسالان و به‌ویژه مدارهایی که با اطلاعاتی که از هر دو چشم سر و کار دارند، بازسازی شد. بلافاصله پس از درمان، سیگنال‌هایی که از چشم طرف مقابل، که مسیر غالب در موش است، می‌آیند، دو برابر نورون‌های بیشتری را در مغز فعال می‌کنند.

وی افزود: نکته جالب‌تر این بود که سیگنال‌هایی که از مسیر چشمی یک طرفه می‌آمدند، نورون‌های بیشتری را در مغز پنج برابر پس از درمان فعال می‌کردند و این اثر چشمگیر ماندگار بود. بازیابی عملکرد بینایی در سطح مغز بسیار بیشتر از آن چیزی بود که از بهبودهایی که در سطح شبکیه دیدیم انتظار داشتیم. این واقعیت که این درمان در مسیر بینایی مرکزی در بزرگسالی بسیار خوب عمل می‌کند، از یک مفهوم جدید پشتیبانی می‌کند و آن این است که پتانسیل پنهانی برای بینایی وجود دارد که در انتظار شروع شدن آن هستیم.

یافته‌های این مطالعه در مجله " Current Biology" منتشر شد.

منبع : ایسنا