اگر شبکه‌ای وجود داشت مشکلات‌مان حل می‌شد

چهارمین نشست سراسری معلولان کشور به همت کانون توانای قزوین سالن فرهنگی تفریحی هویزه در تهران، طی دو پنل با موضوعات ضرورت حضور تشکل‌های غیر دولتی برای بهبود وضعیت عمومی زندگی معلولان و بررسی قانون حمایت از حقوق معلولان با حضور بیش از 50 سمن «سازمان‌های مردم نهاد» در حوزه معلولان برگزار شد.این مجمع هم‌اندیشی معلولان کشور تاکنون سه سال پی در پی تشکیل شده و امسال برای بار چهارم این افراد که به نوعی با معلولیت درگیرند از استان‌ها و شهرستان‌های مختلف برای تبادل نظر، همفکری و همچنین رأی‌گیری برای ایجاد شبکه‌ای برای معلولان به منظور رفع مشکلات، پیشبرد اهداف و رسیدن به حقی برابر با دیگران گرد هم آمدند.

از آن جا که امکان انعکاس نظرات نمایندگان 50 تشکل فوق وجود ندارد در این گزارش صرفاً به نگارش برخی نقطه نظرها بسنده کرده ایم.

باید شبکه ای قدرتمند ایجاد کنیم

در بخش اول نشست که محور آن، ضرورت حضور تشکل‌های مردم نهاد و توانمندی آنها در جامعه بود، سید محمد موسوی، رئیس هیأت مدیره کانون معلولان توانا در مورد جایگاه معلولان گفت: ما 10 درصد از جامعه را تشکیل می‌دهیم اما به‌اندازه یک درصد هم نقش نداریم.

ما نباید تک تک به سازمان بهزیستی مراجعه کرده و نیازهای خود را مطالبه کنیم بلکه باید شبکه‌ای را ایجاد کنیم و از میان خود نماینده‌ای را برای مطالبه‌گری در زمینه‌های مختلف به بهزیستی بفرستیم که برای رسیدن به این مهم NGOها باید به هم بپیوندند تا قدرتمند شوند.

وی می‌افراید: خدمات اجتماعی آن نیست که برنج و روغن دست مردم دهیم بلکه نمایندگان سمن‌ها ملزم هستند از حقوق اجتماعی، سیاسی و فرهنگی در سازمان‌های مختلف دفاع کنند. دفاع از حقوق معلولان وظیفه ماست و برای رسیدن به این امر باید با یکدیگر همفکری داشته باشیم.

این فعال اجتماعی در ادامه صحبت هایش با اشاره به یکی از ایرادات قانون جامع حمایت از حقوق معلولان عنوان می‌کند: قانون حمایت از حقوق معلولان برای شرایط بد اقتصادی جامعه تعریف شده و مسئولان هر زمانی که می‌خواهند خدمتی را به این قشر خاص دهند، می‌گویند بودجه نداریم.

وظیفه مسئولان NGOها در استان‌های مختلف این است که با نمایندگان مجلس شورای اسلامی رایزنی کنند و رابطه‌ای را برای پیشبرد اهداف افراد دارای معلولیت ایجاد کنند.

انجمن‌های معلولان جزیره‌ای فعالیت می‌کنند

در ادامه این نشست تخصصی نمایندگان سازمان‌های مردم نهاد به ارائه نظرات شان پرداختند که در این راستا آقای محمدرضا طاهری، نماینده مجمع تشکل‌های معلولان استان اصفهان گفت: تعداد تشکل‌های معلولان بیشتر از خود این افراد است اما چرا تاکنون به اهداف خود نرسیده ایم؟! ما دچار روزمرگی شدیم به جای آنکه کنار هم باشیم مقابل هم فعالیت کردیم. شبکه معلولان کشور می‌تواند اتاق فکری باشد برای بررسی نیازها و مطالبه آنها ازسوی مسئولان و زمانی موفق خواهد بود که همه ما در آن مشارکت داشته باشیم.

در ادامه محمدحسن استاد نماینده انجمن ضایعه نخاعی هرمزگان با اشاره به ضرورت تشکیل شبکه‌ای قانونمند می‌گوید: وجود سمن‌های مختلف در کشور نشانه جاری بودن زندگی معلولان است. با برگزاری چنین نشست‌ها و ارائه عقاید و دیدگاه‌های‌مان می‌توانیم به تحولات بزرگی دست یابیم. ما معلولان خواسته هایی را از دولت و مجلس داریم و برای پیگیری این نیازها باید شبکه ای نظام‌مند را در راستای رسیدن به این اهداف تشکیل دهیم.

این نماینده هرمزگان یادآور می‌شود: در دو دهه گذشته مردم معلولان را افرادی ضعیف می‌پنداشتند اما با ایجاد سمن‌های متعدد در حوزه معلولان توانستیم ورق زندگی را به سمت توانمندی افراد دارای معلولیت بازگردانیم. با وجود امکانات محدودی که در بعد آموزش با آن دست و پنجه نرم کردیم اما اکنون معلولان از باسواد‌ترین گروه‌های جامعه هستند.

علیرضا حیدری از انجمن جوانان روشن بین استان اصفهان درباره بحث ضرورت تشکیل شبکه معلولان می‌گوید: آموزش و فرهنگ‌سازی از ابعادی هستند که باید برای آنها برنامه‌ریزی بلند مدت صورت گیرد و این کار را می‌توانیم در شبکه معلولان به طور منسجم و کارآمد پیگیر شویم. وی با ابراز تأسف به خاطر سوء‌استفاده از نام معلولان در انجمن‌های مختلف بیان می‌کند: تلاش ما بر این است به مردم نشان دهیم معلولان توانمند هستند اما عده‌ای برای درآمدزایی انجمن هایشان از اسم معلولان استفاده می‌کنند. یکی از وظایف شبکه معلولان، شناسایی قابلیت‌های سمن‌های مختلف و برقراری ارتباط مؤثر با آنها است.

محمد نخعی از انجمن دفاع از حقوق معلولان استان سیستان و بلوچستان در باب ضرورت ایجاد شبکه می‌گوید: انجمن‌های معلولان به صورت جزیره‌ای فعالیت می‌کنند و این امر موجب شده از صدای بلندی برخوردار نباشند اتحاد ما در قالب یک شبکه منسجم می‌تواند صدای ما را به گوش سازمان‌های بین‌المللی هم برساند. آقای خلیل آبادگان، نماینده انجمن نابینایان آذربایجان غربی در خصوص استفاده از معافیت‌های مختلف برای معلولان عنوان می‌کند: حدود دو ماه قبل یکی از ادارات بهزیستی مناقصه خرید تجهیزات توانبخشی به ارزش دو میلیارد و 300 میلیون تومان را برگزار کرد. از آنجا که مدیریت شرکت تجاری را عهده دار هستم در این مناقصه شرکت کردم و مبلغ 412 میلیون از این مناقصه را که در زمینه تجهیزات نابینایان است برنده شدم. این کارآفرین ادامه می‌دهد: با توجه به قانون موجود در سازمان امور مالیات‌ها هر معامله‌ای که با ادارات دولتی صورت گیرد 9 درصد به عنوان ارزش افزوده به این سازمان تعلق می‌گیرد. از این 412 میلیون تومان حدود 38 میلیون به حساب سازمان واریز می‌شود. وی می‌افزاید: باید با مسئولان ذی ربط گفت‌و‌گو کنیم تا مبالغ این چنینی که از ما معلولان دریافت می‌شود برای همین قشر هم هزینه شود. شبکه معلولان می‌تواند این مسأله را پیگیری کند.

پنل دوم: بهبود سطح زندگی افراد معلول با قانونی جامع، امکان پذیر است

سهیل معینی، مدیر عامل انجمن باور و مدیر عامل شبکه تشکل‌های نابینایان کشور« چاوش» در خصوص قانون حمایت از حقوق معلولان و وضعیت فعلی آن در مجلس شورای اسلامی می‌گوید: دغدغه ذهنی تشکل‌ها و به تبع آن افراد دارای معلولیت اصلاحیه قانون حمایت از حقوق معلولان است. طی مسیری که برای ایجاد اصلاحات در قانون جامع گذراندیم با مشکلات متعددی مواجه شدیم چرا که بعضی از خواسته‌های ما مبنای حقوقی و قانونی نداشت و جزو نیازهای معلولان بود. برای این امر باید نگرش مسئولان را تغییر می‌دادیم که وقت و انرژی زیادی صرف شد تا مسئولان با نگاه وسیع تری به این گروه از جامعه نگاه کنند. حال فرض کنید با تغییر یک مسئول و روی کار آمدن افراد جدید تمام رشته‌هایمان پنبه می‌شد.

مدیرعامل انجمن باور با اشاره به اینکه تغییر نظر مسئولان نمی‌توانست ما را به اهداف‌مان نزدیک کند، بیان می‌کند: ما چند مسئول را می‌توانیم توجیه کنیم؟ این راه نمی‌تواند مشکل سیستمی کشورمان در خصوص حقوق معلولان را حل کند به همین علت ما نیاز به قانونی کامل و جامع در خصوص افراد دارای معلولیت داریم.

به گفته معینی مهم ترین تأثیر قانون جامع حمایت از حقوق معلولان ایجاد اعتماد به نفس برای پیگیری حق و حقوق مان از لحاظ قانونی است. با اجرایی شدن قانون جامع حمایت از حقوق معلولان طی سال‌های گذشته و بررسی‌های صورت گرفته، برآن شدیم نواقص آن را رفع کرده و تغییرات مهمی را در راستای بهتر شدن زندگی معلولان در آن ایجاد کنیم. با افتخار اعلام می‌کنم اصلاحیه قانون جامع حمایت از حقوق معلولان، حاصل کار جمعی و همفکری معلولان خوش فکر، کارشناس و صاحب نظر است. این فعال اجتماعی در مورد تأثیر فضای سیاسی کشور در تصویب این قانون می‌گوید: اصلاحیه حمایت از حقوق معلولان دو دولت را پشت سر گذاشت و با روی کار آمدن دولت دهم فضاهای سیاسی غیر مستقیم بر روند تصویب این اصلاحیه تأثیر گذاشت.

مجلس نهم در اواخر فعالیت خود این قانون را به صورت اصل 85 به کمیسیون مشترک سپرد تا زودتر به تصویب برسد اما این تعجیل در تصویب با ایراداتی همراه شد که در شورای نگهبان به بن بست خورد و دوباره به مجلس برگشت و امیدواریم با برطرف کردن ایرادات این اصلاحیه در مجلس دهم هرچه سریعتر به شورای نگهبان برای تصویب نهایی ارسال شود.

به گفته معینی یکی از بند‌های اصلاحیه قانون که در دولت دهم حذف شد و در کمیسیون مشترک مجلس به قانون حمایت از حقوق معلولان افزوده شد بحث بازنشستگی پیش از موعد بود. این موضوع بار مالی بیش از حدی را روی دوش دولت بر جای می‌گذاشت که نمایندگان مجلس شورای اسلامی این امر را در نظر نگرفتند اما در شورای نگهبان حقوقدانان این موضوع را مغایر با اصل 75 «‌بارمالی» تشخیص داده و باعث رد اصلاحیه قانون شدند.

با ورود نمایندگان جدید به خانه ملت ما با چالش‌ها و فرصت‌هایی روبه رو خواهیم شد که برای آن باید خود را آماده کنیم. چالش اول مستقر شدن نمایندگان و تشکیل گروه‌های مختلف در خانه ملت است و چالش دوم رساندن اصلاحیه قانون حمایت از حقوق معلولان به صحن علنی مجلس است که برای رسیدن به این مهم چندین ماه زمان لازم است.

معینی با اشاره به اینکه یکی از وظایف مهم شبکه معلولان پیگیری این موضوع خواهد بود، می‌افزاید: طی دو ماه آینده باید فراکسیون حمایت از حقوق معلولان را با نمایندگان تازه نفس خانه ملت تشکیل دهیم. برای محقق شدن این امر انجمن‌های سراسر کشور باید با نمایندگان خود رایزنی کنند تا بتوانیم اصلاحیه قانون جامع را هرچه سریع تر به صحن علنی مجلس بکشانیم. به گفته او، باید نمایندگانی به فراکسیون حمایت از حقوق معلولان دعوت شوند که حامی راستین معلولان بوده و حمایت از حقوق این قشر دغدغه شان باشد. در پایان این مجمع هم‌اندیشی، نمایندگان NGOهای معلولان به ضرورت وجود شبکه‌ای برای معلولان سراسر کشور رأی مثبت دادند.

منبع: روزنامه ایران