نمره نابینایان پای کارنامه مسئولان بهزیستی

نخستین مجمع عمومی تشکل های نابینایان و کم بینایان سراسر کشور طی روزهای 11 و 12 خرداد ماه به میزبانی شبکه تشکل‌های نابینایان و کم بینایان «چاووش» در مرکز آموزش پیامبر اعظم(ص) سازمان بهزیستی در تهران با هدف ارائه گزارش عملکرد، بررسی نقاط قوت و ضعف و همچنین گفت‌و‌گو در خصوص برنامه‌های آینده شبکه تشکل‌های نابینایان و کم بینایان برگزار شد.

شبکه تشکل‌های نابینایان و کم بینایان کشور چندین سال است فعالیتش را به منظور بررسی و پیگیری حقوق این افراد در زمینه‌های مختلف آغاز کرده و از سال 93 در وزارت کشور به ثبت رسمی رسیده است. این شبکه اولین شبکه ملی برای یکی از گروه‌های معلولیت است. این گرد‌همایی با حضور نحوی‌نژاد معاون توانبخشی سازمان بهزیستی کشور، دکتر زهرا نوع‌پرست مدیر کل دفتر روزانه سازمان بهزیستی کشور، مهندس رضایی مدیر کل دفتر امور توانبخشی و مراقبتی سازمان بهزیستی کشور، علی صابری، عضو نابینایی شورای اسلامی شهر تهران و رئیس هیأت مدیره این شبکه، سهیل معینی، مدیر انجمن باور و مدیر شبکه «چاووش» و همچنین بیش از 20 نماینده از تشکل‌های مردم نهاد نابینایان و کم‌بینایان سراسر کشور طی دو روز برگزار شد.

مهم ترین اقدام چاووش پیگیری اصلاحیه قانون جامع حمایت از حقوق معلولان

در بخش اول این مجمع عمومی سهیل معینی مدیر شبکه تشکل‌های «چاووش» با اشاره به بیش از 55 عنوان از فعالیت‌های شبکه چاووش می‌گوید: «طی سال‌ها فعالیت شبکه موفق شدیم بسیاری از مسائل مربوط به نابینایان و کم بینایان را از دستگاه‌ها و سازمان‌های مختلف کشور پیگیری و مطالبه کنیم. مهم‌ترین این فعالیت‌ها دبیری، هدایت و پیگیری روند تدوین مفاد لایحه حقوق معلولان به مدت 4 سال است. مهم ترین کاری که شبکه در این سال‌ها به طور مداوم پیگیری کرده و نتیجه خوبی هم از آن حاصل شده بحث اصلاحیه قانون جامع حمایت از حقوق معلولان است. جامعه معلولان کشور در خصوص پیشرفت لایحه حمایت از حقوق معلولان مدیون نابینایان هستند چرا که این گروه بیشترین فعالیت و رایزنی را با مدیران و مسئولان انجام دادند و با تصویب آن گام بلندی به سوی توسعه حقوق معلولان برداشته می‌شود.

وی ادامه می‌دهد: تدوین قانون سازمان‌های مردم نهاد در وزارت کشور به‌عنوان بخش دوم فعالیت‌های شبکه تشکل‌های نابینایان و کم بینایان محسوب می‌شود و با توجه به تصمیم‌های دولتمردان، تغییرات بسیاری در انتظار سازمان‌های مردم نهاد خواهد بود چرا که در این تغییرات آمده است سمن‌ها باید مجوزهای خود را از وزارت کشور دریافت کنند و تنها متولی ارائه مجوز این نهاد دولتی خواهد بود.به گفته معینی، پیگیری رفع غفلت از تأمین تجهیزات توانبخشی نابینایان و کم بینایان کشور تا تدوین شیوه‌نامه جامع تأمین و توزیع این تجهیزات به عنوان یکی دیگر از فعالیت‌های این شبکه ملی است. طی جلسات متعددی که با مسئولان بهزیستی داشتیم سه اتفاق مهم را رقم زدیم؛ اول توجه ویژه به نیاز نابینایان و کم بینایان در بودجه سال 95 سازمان بهزیستی، دوم نظارت شبکه تشکل‌های نابینایان و کم بینایان بر تخصیص اعتبارات و خرید وسایل کمک توانبخشی برای این گروه و سوم شیوه نامه‌ای در مورد تأمین و توزیع صحیح تجهیزات توانبخشی برای نابینایان در دست تدوین است که شبکه، نظارت کامل بر بند بند آن دارد.

وی با بیان اینکه گام بعدی شبکه برای رفع مشکلات نابینایان و کم بینایان تشکیل کارگروه تخصصی امور نابینایان و کم بینایان در حوزه امور توانبخشی سازمان بهزیستی است، می‌افزاید: پس از سال‌ها خلأ و با پیگیری‌های مستمر توانستیم این کارگروه‌های تخصصی را در سازمان بهزیستی تشکیل دهیم. 55 بخش از فعالیت‌های شبکه چاووش قرائت شد و نمایندگان تشکل به طور شفاف از فعالیت هیأت مدیره طی این چند سال مطلع شدند.

شبکه، صدای واحد همه تشکل‌هاست

در ادامه این گردهمایی علی صابری، رئیس هیأت مدیره شبکه تشکل‌های نابینایان و کم بینایان می‌گوید: «اگر شبکه در گذشته یک بحث اجتماعی و فرهنگی بود، در حال حاضر یک الزام قانونی است و این باعث افتخار جامعه نابینایان است که نخستین شبکه برای این گروه است و تصمیم‌هایی که در نشست‌های مسئولان برای این گروه گرفته می‌شود، با مشورت مدیران شبکه است.»

پس از صحبت‌های صابری، پرسش و پاسخ میان نمایندگان تشکل‌ها و هیأت مدیره آغاز می‌شود. رحیم خلیلی، نماینده جامعه نابینایان و کم بینایان قزوین به نیاز یک سایت ویژه برای انعکاس اخبار و رویدادهای شبکه اشاره می‌کند. صابری در پاسخ به خلیلی می‌گوید: مدیران انجمن باید در شهرهای خودشان با نمایندگان منتخب در مجلس گفت‌و‌گو و آنان را نسبت به توانمندی، مشکلات و راهکارهای موجود آشنا کنند. برزگر، نماینده روشندلان شهرستان میبد با اعتراض به عملکرد شبکه در خصوص توهین برخی نمایندگان مجلس نهم در موضوع «حضور نماینده نابینا در مجلس» معتقد است، شبکه با اعتراض گسترده و حتی تحصن جلوی مجلس باید اعتراض شدیدی به این توهین نشان می‌داد.

در پاسخ به صحبت‌های او معینی می‌گوید: «وقتی ما متوجه این تصمیم مجلس شدیم برای اعتراض به تصمیم مجلس در مورد نمایندگی فرد نابینا خواستار دیدار با هیأت رئیسه مجلس شدیم، اما متأسفانه موفق نشدیم این جلسه را ترتیب دهیم.» ابوذر سمیعی، نماینده انجمن نابینایان باران از شهرستان قروه نیز می‌گوید: «شبکه نیاز دارد با نمایندگان خوشنام و با نفوذ مجلس ارتباط خوبی برقرار کند تا هر زمان قانونی برای نابینایان در صحن علنی به شور گذاشته شد، نمایندگان با اطلاعات کامل از ما دفاع کنند و به نفعمان رأی دهند.»

در ادامه این گردهمایی، کمیته‌های تخصصی شبکه که شامل جذب کمک‌های مردمی، توانبخشی، فناوری و کمیته ویژه بانوان است معرفی شدند. در پایان روز اول مجمع عمومی، خط مشی‌های شبکه مطرح شد که مهم‌ترین آن تصویب اصلاحیه قانون جامع حمایت از حقوق معلولان است.

40درصد از دانشجویان بهزیستی نابینا هستند

در روز دوم که با حضور مدیران سازمان بهزیستی کشور بود دکتر نحوی‌نژاد معاون توانبخشی سازمان بهزیستی کشور، دکتر زهرا نوع پرست مدیر کل مراکز توانبخشی روزانه سازمان بهزیستی و مهندس رضایی مدیر کل دفتر امور توانبخشی و مراقبتی این سازمان به جمع نمایندگان تشکل‌ها پیوستند.

نحوی نژاد، معاون توانبخشی سازمان بهزیستی با بیان اینکه نابینایان جزو پر افتخارترین گروه‌های معلول هستند، با اشاره به اینکه 5/10 درصد از افراد تحت پوشش سازمان بهزیستی نابینایان و کم بینایان هستند و حدود 40 درصد از دانشجویان تحت حمایت بهزیستی را این افراد به خود اختصاص داده‌اند، می‌گوید: «برای رسیدگی ریشه‌ای به مشکلات، ما اصلاحیه قانون جامع را در نظر داشتیم که هنوز در مجلس منتظر تصویب نهایی است. با تصویب این قانون و اجرایی شدن آن بسیاری از مشکلات افراد دارای معلولیت حل خواهد شد. از این گذشته صندوق فرصت‌های شغلی، حق بیمه کارفرما، جبران عدم کارایی، مستمری به افراد دارای معلولیت شدید و... از مواردی است که در اصلاحیه قانون جامع حمایت از حقوق معلولان به آن اشاره کرده‌ایم.»

به گفته نحوی نژاد، یکی از کارهایی که در سازمان بهزیستی طی یک سال گذشته صورت گرفت، مرکزمحوری به جای معلول محوری است که در این زمینه می‌توان به کارگروه نابینایان و کم بینایان در این سازمان اشاره کرد. در ادامه نمایندگان تشکل‌ها سؤالات مختلفی از نامرغوب بودن وسایل و تجهیزات توانبخشی، حمایت نکردن بهزیستی از طرح‌های پژوهشی مرتبط با معلولان، واگذاری شتاب زده مراکز تخصصی سازمان به بخش غیر دولتی در شهرستان‌ها، نا آگاهی مددکاران از مشکلات نابینایان و... را مطرح کردند.

دکتر نوع پرست در پاسخ به پرسش‌ها گفت: «سال گذشته بخشنامه‌ای مبنی بر نظرخواهی از نمایندگان گروه‌های معلولیت برای تهیه وسایل کمک توانبخشی تدوین کردیم تا نظرات تخصصی از گروه‌های هدف بیشتر صورت گیرد. در اردیبهشت ماه جلسه ویژه در مورد آموزش کم بینایان گذاشتیم و همچنین مرکزی در خزانه برای کودکان کم‌بینا به صورت پایلوت راه‌اندازی کردیم. در مورد حمایت از تولیدات هنری، سازمان بودجه‌ای برای این امر ندارد. در مورد تجهیزات توانبخشی از نگاه ما اولویت با معلولان، بویژه نابینایان است و دو بخشنامه ویژه در این زمینه داشتیم. برای نخستین بار در ستاد، تجهیزاتی را تهیه کردیم و بموقع میان معلولان در استان‌ها تقسیم می‌کنیم تا بویژه دانشجویان بتوانند از آنها به صورت امانی استفاده کنند.» مهندس رضایی نیز در پاسخ به سؤال تشکل‌ها در خصوص واگذاری پرونده‌ها به مراکز غیر دولتی می‌گوید: «سازمان بهزیستی یک میلیون و 200 پرونده را که نیازمند خدمات مددکاری هستند در اختیار دارد، اما کمبود نیروی مددکاری، کار رسیدگی به پرونده‌ها را کند کرده است.

بر اساس اصل 44 و تصمیم مدیران مبنی بر واگذاری پرونده‌ها به مراکز غیر دولتی، حدود 196 هزار پرونده به بخش غیر دولتی واگذار شد. سازمان فقط برای 93 هزار پرونده یارانه تخصیص داده بود، اما استان‌ها 100 هزار پرونده را بیشتر از بودجه تخصیصی واگذار کردند و از لحاظ مالی سازمان فشار زیادی را متحمل شد.» در پایان این همایش دو روزه مقرر شد تشکل‌هایی که خواستار عضویت در شبکه تشکل‌های نابینایان و کم بینایان کشور هستند مجوز فرمانداری را دریافت کنند تا حضورشان در شبکه ثبت شود یا مشکلات و نیازهای خود را به صورت کتبی در اختیار شبکه قرار دهند تا رسیدگی شود.

منبع : باور