تاریخچه رعد
مجتمع آموزشی نيکوکاری رعد در سال ۱۳۶۳ با هدف ارائه خدمات آموزشی و حمايتی به معلولين جسمی ـ حرکتی به منظور استقلال فردی و حضور موثر و فعال در اجتماع به عنوان يک سازمان غير دولتی تاسيس شده است و در حال حاضر با 19 مرکز تابعه در سراسر کشور به توان يابان خدمات آموزشی، توانبخشی و حمايتی ارائه می دهند.
ساختمان مرکزی مجتمع رعد در تهران با زير بنای 4200 متر مربع ويژه معلولان جسمی ـ حرکتی در چهار بخش آموزش فن و حرفه ای با 200 کارآموز در رشته های فنی و حرفه ای، آموزش عالی با (مرکز آموزش علمی کاربردی) 100 دانشجوی دارای معلوليت، واحد توان بخشی فيزيوتراپی، کاردرمانی، گفتاردرمانی و مشاوره روانشناسی و مددکاری اجتماعی، مرکز کارآفرينی اجتماعی (به همراه بانک اطلاعات فرصت های شغلی ويژه افراد معلول) فعاليت دارد. در طول 30 سال گذشته بالغ بر ٧ هزار نفر از افراد دارای معلوليت دوره های آموزشی اين مجتمع رعد را گذرانده اند و از خدمات حمايتی، مشاوره شغلی و کاريابی و خدمات توان بخشی بهره مند شده اند.
در سال 1389 مرکز آموزش علمی کاربردی رعد به عنوان اولين دانشگاه مناسب سازی شده معلولان کشور در اين مجتمع افتتاح شده است.
لازم به ذکر است مجتمع آموزشی نيکوکاری رعد به عنوان يک نهاد خصوصی و غيرسياسی در تاريخ ٥ فروردين ١٣٧٦ (٢٤ مارس ١٩٩٧) به عنوان عضو وابسته دفتر اطلاع رسانی سازمان ملل متحد از جانب اين سازمان رسمآ يک سازمان غير دولتی شناخته شد.
معرفی توانمندی های افراد دارای معلوليت از برنامه های استراتژيک مجتمع رعد بوده است و تاکنون هم در سطح ملی و هم بين المللی اقدامات موثری انجام شده است از جمله حضور در دو دوره المپياد توانمندی های فنی و حرفه ای افراد دارای معلوليت در کشورهای هندوستان و کره جنوبی ، برگزاری جشنواره های ملی از قبيل جشنواره ملی حضرت علی اکبر(ع) (انتخاب جوانان نمونه ملی دارای معلوليت) و جشنواره فضای مجازی و توان يابان، نمايندگی نمايشگاه و مسابقه نقاشی پاراآرت آسيايی در ژاپن برخی از اين فعاليت ها است.
برگزاری جشنواره های هنری و غذايی ، بازارچه های نيکوکاری، مراسم و اعياد با همکاری گروه جوانان و بانوان نيکوکار، کارگاه های آموزشی علمی، اجرايی و اجتماعی ويژه کارکنان و گروه های مخاطب، فعاليت در فضای مجازی با داشتن سايت اينترنتی پويا و به روز، خبرنامه الکترونيکی، بانک پيامک، انتشار خبرنامه فصلی و نشريه دارای مجوز توان ياب، شرکت در نمايشگاه های هنری و توانمندی برای عرضه محصولات توليدی کارآموزان بخشی از فعاليت های مجتمع رعد در مسير ارتقا کيفيت زندگی عزيزان توان ياب است.
تاسيس دفتر کارآفرينی اجتماعی
کارآفرينی اجتماعی شامل فعاليت ها و فرايندهايی است که برای کشف، تعريف و بهره‌برداری از فرصت‌ها در راستای افزايش ثروت اجتماعی با خلق کسب و کارهای مخاطره آميز و يا مديريت سازمان‌های موجود به روش خلاقانه تقبل می‌شوند. کسب و کار اجتماعی در تقاطع سازمان های غير انتفاعی و کسب و کارهای سود محور واقع شده و جنبه های کليدی انواع مختلف کسب و کارها را داراست. موسسه اجتماعی هر کسب و کاری است که برای ايجاد ارزش اجتماعی با روش های سود آور مالی و نوآوری، در بخش خصوصی و با هدف اجتماعی ايجاد شده باشد.
انواع کارآفرينی اجتماعی را می توان چنين بر شمرد: تلاش هايی به شکل مسئوليت پذيری اجتماعی سازمانی( Corporate Social Responsibility )، تعهد مداوم شرکت ها به رفتار اخلاقی و مشارکت در توسعه اقتصادی همراه با بهبود کيفيت زندگی کسانی که با شرکت در ارنباطند (مشتريان، کارمندان و ...) و به طور کلی جامعه، شرکت های خصوصی به دنبال سود که برای تخصيص سود به خيريه ها ايجاد شده اند، شرکت های به دنبال سود که تمرکزشان بر تغيير اجتماعی است، شرکت ها و موسساتی که به دنبال سود نيستند، شرکت هايی که به دنبال سود نيستند ولی در شرکت های به دنبال سود سرمايه گذاری می کنند، انجمن ها و موسسات خيريه، سازمان های مذهبی، مجامع دانش آموزی و دانشجويی، گروه های جوانان و ... که درگير خدمات اجتماعی و کمک به داوطلبان در يادگيری از آن هستند، سازمان های اجتماعی برای توسعه اقتصادی، نوسازی شهری، مسکن ارزان و ...، تلاش هايی که برای جلب نظر موافق در خصوص موضوع خاص اجتماعی و برای تشويق دولت يا شرکت ها در حمايت از ابتکارات، تشويق تعهد اجتماعی، آموزش يا جمع اوری پول انجام می شود، سرمايه گذاران اجتماعی، وب سايت ها، وب لاگ ها و خدمات تلويزيون جهانی، جمعی از فعالان خصوصی و دولتی در تلاش برای تغيير، ضرورت کارآفرينی اجتماعی و نبود پشتيبان برای آن.
مجتمع رعد که هدف اصلی خود را آموزش و توانبخشی منجر به اشتغال توانيابان مطرح نموده، در سال 1392 بصورت جدی بر مقوله اشتغال تمرکز نموده است. در اين راستا، مجتمع دفتری به منظور حمايت از تمام کارآفرينان اجتماعی و با تمرکز بر توانمند سازی توانيابان در راستاي اشتغال و کارآفرينی تاسيس نموده است. اين دفتر با بهره مندی از توان علمي دانش آموختگان کارآفرينی، کارشناسان و صاحب نظران حوزه توانبخشی، مسئولين دولتی و غير دولتی، کارآفرينان علاقنمد به فعاليت های اجتماعی و اعضای مجتمع رعد فعاليت های خود را آغاز نموده است.
اهداف دفتر کارآفرينی اجتماعی
هدف اصلی دفتر کارآفرينی اجتماعی حمايت از کارآفرينان اجتماعی می باشد.
يکی از ماموريت های دفتر، ترويج کارآفرينی اجتماعی است. در اين راستا فعاليت هايی چون به اشتراک گذاری و معرفی تجربيات موفق، ارائه برنامه های ترويجی – آموزشی در رسانه ها، اجرای طرح های پژوهشی، برگزاری کنفرانس ها و سمينارها، اصلاح نحوه آموزش به توان يابان و ارائه آموزش های مرتبط با کارآفرينی می تواند مثمر ثمر باشد.
ماموريت دوم تسهيل گری فعاليت های کارآفرينان اجتماعی است. اين مهم از طريق ارائه خدمات مشاوره ای، وضع قوانين و ضوابط و راهنماهای اجرايی و حمايت های مالی و غير مالی قابل اجراست.
يکی از مهم ترين ماموريت هايی که برای دفتر کارآفرينی اجتماعی تعريف شده است ايجاد يک شبکه اجتماعی وسيع و قدرتمند از کارآفرينان اجتماعی بالفعل و بالقوه و ارتباط آنان با توانيابان جويای کار است. دفتر با آگاه سازی سازمان ها نسبت به بحث مسئوليت اجتماعی به فعالسازی ايشان در اين حوزه و بهره گيری از اين مسئوليت اجتماعی در راستای اشتغال، خود اشتغالي يا کارآفرينی توانيابان می پردازد. اين فعاليت موجب هم افزايی موسسات و افزايش ظرفيت خيرين کارآفرين خواهد شد.
ساختار دفتر کارآفرينی اجتماعی
دفتر کارآفرينی اجتماعی يک شورای راهبردی متشکل از اساتيد دانشگاه، کارآفرينان و تعدادی از فعالان اجتماعی را در راس فعاليت های خود قرار داده است. اين شورا به عنوان اتاق فکر دفتر، بصورت دوره ای جلساتی را برگزار نموده و اصول حاکم بر دفتر را تعيين نموده و اقدامات اجرايی را جهت پی گيری تعيين می نمايد.
واحد ستادی متشکل از مديريت دفتر و کارشناس مستقر در ستاد به مديريت فعاليت های کميته های تشکيل شده می پردازند. همچنين فعاليت هايی از جمله مديريت اسناد، تدوين گزارش، پيگيری و کنترل پروژه ها، برگزاری جلسات و ... برعهده واحد ستادی است.
براساس اهداف تعريف شده برای دفتر کارآفرينی اجتماعی کميته هايی به عنوان بازوی اجرايی دفتر شکل گرفته اند که وظايف هر يک به شرح زير است :
ماموريت اول : ترويج کارآفرينی اجتماعی
- دبيرخانه کنفرانس : شورای راهبردی دفتر کارآفرينی اجتماعی بر اين شد که جهت ترويج کارآفرينی اجتماعی و البته معرفی دفتر کارآفرينی اجتماعی توانيابان به فعالان حوزه، يک کنفرانس ساليانه علمی ترويجی برگزار نمايد. تا از اين طريق هم پژوهشگران را به فعاليت در حوزه کارآفرينی اجتماعی توانيابان سوق دهد و از سوی ديگر تجربيات کارآفرينان اجتماعی را در اختيار مشتاقان به فعاليت در اين حوزه قرار دهد. کنفرانس با عنوان نخستين کنفرانس ملی کارآفرينی اجتماعی در حوزه معلوليت در تاريخ 28/3/93 انشاءالله برگزار خواهد شد. رياست کنفرانس بر عهده سرکار خانم دکتر رسوليان، از اعضای هيات مديره رعد قرار گرفته است. کميته علمی با دعوت از تعدادی از اساتيد دانشگاه که در حوزه کارآفرينی اجتماعی به پژوهش پرداخته اند شکل گرفته است. دبير اين کميته جناب آقای دکتر مميز از اساتيد دانشکده کارآفرينی دانشگاه تهران هستند. يک تيم اجرايی نيز مسئوليت برنامه ريزی و برگزاری هر چه بهتر کنفرانس را به عهده دارند. دبير اجرايی کنفرانس نيز سرکار خانم غفوريان، فارغ التحصيل کارشناسی ارشد مديريت کارآفرينی از دانشگاه تهران هستند.
- روابط عمومی (سايت و تبليغات) : بخش روابط عمومی دفتر که با همکاری نماينده روابط عمومی رعد و متخصصان فناوری اطلاعات شکل گرفته است فعاليت خود را با طراحی سايتی با شرايط زير آغاز نموده است :
در ادامه فعاليت های روابط عموومی، پوشش تبليغاتی فعاليت های دفتر جهت جذب توانيابان و جلب اعتماد ايشان از يک سو و جلب همکاری شرکت ها و جذب ايشان از طريق مسئوليت اجتماعی شرکت ها ديده شده است. پوشش تبليغاتی کنفرانس نيز از وظايف اين بخش است.
ماموريت دوم تسهيل گری فعاليت های کارآفرينان اجتماعی
- کميته پشتيبانی از توانيابان مشغول به کار : با توجه تجربيات پيشين در حوزه اشتغال توان يابان، به نظر می رسد پس از آغاز فعاليت نيز نياز به رصد و پشتيبانی ايشان وجود دارد. در موارد متعددی ترک محل کار به دلايل مختلف ديده شده است. دفتر کارآفرينی اجتماعی مترصد است گروهی را جهت پشتيبانی فرد به فرد توانيابان مشغول به کار گرد هم آورده، آموزش هايی در حوزه روش پشتيبانی و همراهی با توانيابان ارائه کند و در نهايت در يک فرايند بلند مدت زمينه اشتغال پايدار را برای توان يابان فراهم آورد.
- کميته آموزش : يکی از عوامل مهم موفقيت توانيابان در جهت استخدام، خود اشتغالی و يا کارآفرينی و البته دوام اين فعاليت ها، دريافت آموزش های مرتبط با اشتغال است. برگزاری کارگاه های خلاقيت و بازاريابی و ...، سمينارهای انگيزشی و کلاس های آموزشی برای شرکت در مصاحبه و ارائه رزومه و ... می تواند گام مهمی در راستای توفيق توانيابان باشد. در حال حاضر واحد آموزش رعد تامين کننده اين نوع نيازهای دفتر کارآفرينی اجتماعی است.
ماموريت سوم: ايجاد شبکه اجتماعی
- کميته کاريابی توان يابان : دفتر کارآفرينی اجتماعی اولين اقدام عملياتی خود را جهت نيل به هدف مجتمع رعد ( آموزش منجر به اشتغال) با برقراری رابطه ميان کارفرمايان و توانيابان جويای کار انجام داده است. در اين راستا کميته کاريابی به طراحی و بروزرسانی بانک اطلاعاتی توانيابان می پردازد. اين کميته با شکل دهی يک کارگروه و با همکاری بخش آموزش رعد به دريافت درخواست از کارفرمايان، بررسی و انتخاب و معرفی توانيابان جهت فعاليت در سازمان ها می پردازد.
- کميته خود اشتغالی توان يابان : از اهداف والاي دفتر کارآفرينی اجتماعی، شناسايی توان يابان مستعد برای خود اشتغالی و حتی کارآفرينی و فراهم ساختن شرايط فعاليت برای ايشان است. لذا کارگروهی متشکل از کارآفرينان تشکيل شده است تا با شناسايی توانيابان مستعد و تشکيل تيم های کامل از اين افراد، مشاوره ايشان و فراهم سازی امکانات اوليه برای ايشان، چرخه فعاليت کاملی برای اين افراد ايجاد نمايند و طی يک پروژه ميان مدت اين افراد را تا استقلال کامل پيش برند.
فعاليت ها و اقدامات
دفتر کارآفرينی اجتماعی با پويای و تحرکی که از وجود اعضاء پر تلاشش می گيرد از نخستين روزهايی که بارقه تاسيس اين تشکل زده شد فعاليت خود را آغاز نمود تا خود سمبل يک نهاد کارآفرينی اجتماعی باشد. شورای راهبردی، نخستين اقدام اجرايی دفتر را برگزاری بازديد کارآفرينان برتر از مجتمع رعد قرار داده است و اين رويداد بصورت دوره ای در قالب سمينار آشنايی با مسئوليت اجتماعی و آشنايی کارآفرينان اجتماعی با يکديگر برقرار است و تا کنون دو دوره آن با موفقيت اجرا شده است. اين رويداد جهت پشتيبانی از نخستين ساختار کارآفرينی اجتماعی يا همان مسئوليت اجتماعی شرکت ها برگزار می شود. فعاليت های آغاز شده در دفتر کارآفرينی اجتماعی شامل موارد زير می باشد.
- برنامه ريزی برای کنفرانس کارآفرينی اجتماعی
- برنامه ريزی جهت اجرای جشنواره کارآفرينان
- برگزاری نشست های کارآفرينان
- راه اندازی بانک اطلاعات فرصت های شغلی
اقدامات اجرايی صورت گرفته
ديگر اقداماتی که تاکنون در راستای راه اندازی دفتر صورت پذيرفته شامل موارد ذيل می باشد:
- ثبت نام از توان يابان مجتمع رعد و افراد دارای معلوليت
- پيگيری و همکاری به منظور اشتغال 108 نفر برای طرح اشتغال در خدمات همراه اول ( کال سنتر)
- معرفی 6 نفر جهت اشتغال در بانک گردشگری
- بازديد از شرکت مهد فال توس جهت اشتغال توان يابان در خط توليد
- راه اندازی خانه کارآفرينی مجتمع رعد در سرای محله برق آلستوم همزمان با روز جهانی معلولان
- تشکيل دبيرخانه کارآفرينی اجتماعی
- برقراری ارتباط با اساتيد کارافرينی و کارآفرينان موفق کشور
- برگزاری نشستهای تخصصی کارآفرينی در سالن همايش های رعد
- پيگيری راه اندازی سايت دفتر کارآفرينی اجتماعی
- پيگيری برگزاری کنفرانس ملی کارآفرينی اجتماعی در حوزه معلوليت
منبع: سایت دفتر کارآفرینی اجتماعی توانیابان