محرومیت نابینایان از حمایت ناشران

نابینایان و کم‌بینایان به عنوان یکی از قشرهای آسیب‌پذیر جامعه همواره نیازمند ارائه خدمات ویژه‌ای بوده‌اند و چشم به دست افرادی دوخته‌اند که خود را در قبال این افراد مسئول می‌دانند.

در این میان اما حوزه فرهنگ و به ویژه کتاب، در حالی در مرکز توجه روشندلان قرار گرفته که هر روز شاهد کاهش تمایل ناشران در زمینه تولید کتاب‌های «بریل» هستیم؛ البته هنوز مؤسساتی پیدا می‌شوند که در این زمینه فعالیت کنند اما همه می‌دانند که انتشار کتاب بدون همکاری ناشران امکان‌پذیر نیست.

حالا ما با مسئول یکی از این مؤسسات صحبت می‌کنیم تا متوجه بشویم که هم اکنون وضعیت انتشار کتاب «بریل» در کشور ما چگونه است.

محمد خوانین‌زاده، مدیر مرکز توانبخشی نابینایان رودکی در خصوص وضعیت حاکم بر انتشار کتاب‌های «بریل»  گفت: مرکز نابینایان رودکی بزرگترین مرکز منابع مطالعاتی و خط بریل در کشور است که در آن انواع کتاب‌های منتشر شده ناشران، قرآن کریم، ادعیه مختلف، تقویم و سایر منابع به خط «بریل» تهیه می‌شوند و همچنین روزنامه «ایران سپید» را هم با همکاری مؤسسه روزنامه ایران منتشر می‌کند.

وی افزود: ما در تهیه کتاب‌ها به خط «بریل» نیازمند همکاری ناشران هستیم. برخی از ناشران در این زمینه همکاری خوبی با مرکز توانبخشی نابینایان رودکی دارند که جا دارد از آنها به خاطر این همکاری، صمیمانه تشکر کنیم اما برخی از ناشران علی‌رغم پیگیری ما هنوز تصمیم به برقراری این ارتباط نگرفته‌اند.

مدیر مرکز توانبخشی نابینایان رودکی اظهار داشت: ما در چند سال اخیر به طور پیوسته در نمایشگاه‌های بین‌المللی کتاب تهران حضوری فعال داشته‌ایم و با برپایی غرفه سعی کرده‌ایم با ناشران حاضر در نمایشگاه ارتباط مؤثرتر و بیشتری داشته باشیم تا از این رهگذر همکاری خوبی با ناشران ایجاد کنیم.

خوانین‌زاده ادامه داد: آنچه ما از ناشران انتظار داریم این است که با ارائه فایل‌های حروفچینی شده، کتاب‌هایشان در محیط وُرد (word) ما را در تبدیل این کتاب‌ها به خط بریل یاری کنند تا بدین وسیله منابع مطالعاتی بیشتری برای مطالعه نابینانیان و کم بینایان سراسر کشور تهیه کنیم.

وی تصریح کرد: نابینایان و کم‌بینایان سراسر کشور از کتاب‌های بریل تهیه‌شده در مرکز توانبخشی نابینایان رودکی استفاده می‌کنند. بنابراین بی‌تمایلی به تبدیل کتاب‌های ناشران به خط بریل، محروم ساختن بخشی از جامعه از مطالعه کتاب‌های آنهاست و این در حالی است که نابینایان و کم‌بینایان علاقه وافری به مطالعه دارند و گواه این امر تعداد بالای فرهیختگان، دانش‌آموختگان و دانشجویان نابینا و کم‌بینا در کشور ماست.

مدیر مرکز توانبخشی نابینایان رودکی در بخش دیگری از سخنانش در پاسخ به این سؤال که هم اکنون چه ناشرانی با شما همکاری می‌کنند، گفت:هم اکنون آمار دقیقی از ناشرانی که با ما همکاری می‌کنند ندارم؛ اما اطلاع دارم که ناشرانی چون ثالث، مرکز، چشمه و نی که پیش از این همکاری خوبی با ما داشتند، حالا مردد شده‌اند.

خوانین‌زاده در خصوص تدابیر مرکز توانبخشی نابینایان رودکی برای تشویق ناشران به گام برداشتن در جهت انتشار کتاب‌های بریل اظهار داشت: به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی پیشنهاد داده‌ایم که سیستم‌های تشویقی را به کار ببرد و ما هم با توجه به اینکه مرکز توانبخشی نابینایان رودکی، مرکزی غیر انتفاعی است و خدمات خود را صرفا به کم بینایان ارائه می‌دهد، به ناشران اطمینان می‌دهیم که فایل‌های دریافتی از آن‌ها صرفا برای فعالیت‌های غیر تجاری و استفاده نابینایان و کم بینایان به کار گرفته می‌شود.

وی افزود: ما همواره سعی کردیم در طول بیش از 4 دهه سابقه فعالیت این مرکز در تولید کتاب‌های بریل، حقوق ناشران را محفوظ نگه داریم و در حفظ مالکیت معنوی آنها بکوشیم.

مدیر مرکز توانبخشی نابینایان رودکی تصریح کرد: در پایان از ناشرانی که تا کنون همکاری خود را با مرکز توانبخشی نابینایان رودکی آغاز نکرده‌اند، تقاضا می‌شود ضمن بازدید از این مرکز و آشنایی با فعالیت‌های آن نابینایان و کم بینایان را با ارائه فایل‌های حروفچینی خود از مطالعه کتاب‌هایشان بهره‌مند سازند.

و اما با پیگیری ما از ناشرانی که پیش از این با مرکز توانبخشی نابینایان رودکی همکاری می‌کردند و هم اکنون با این مرکز قطع رابطه کرده‌اند مشخص شد که این ناشران به دلیل تعویض ریاست مرکز توانبخشی نابینایان رودکی و شخصی شدن این مرکز تمایلی به تداوم همکاری با این مرکز ندارند؛ زیرا تصور می‌کنند که معتبرترین متولی انتشار کتاب‌های بریل کشور با شخصی شدن، از هدف اصلی خود که ارائه خدمات به نابینایان و کم بینایان است فاصله گرفته و احتمال دارد که از نسخه اولیه کتاب‌ها برای کسب منافع تجاری بهره ببرد.

منبع : باشگاه خبرنگاران جوان