پرفروغ شدن چراغ کتابخوانی برای نابینایان مازندران

 ایجاد بخش ویژه نابینایان و کم بینایان در سه کتابخانه ابن شهرآشوب ساری ، هاشمی نژاد بهشهر و بقیةالله اعظم چالوس فرصت دسترسی راحت تر ، ارزان تر، کم دردسر به منابع و در نهایت پایان دغدغه های این قشر را فراهم آورده است .

نگاه عدالت گرایانه دولت تدبیر و امید سایه ای به وسعت تمامی افراد حاضر در جامعه را فراهم آورده است که افراد معلول نیز از آن بی بهره نمانده اند و در برنامه های دولت ، این نگاه در بخش های مختلف به گونه ای با هم عجین شده است که تا فرصت های برابر استفاده از امکانات برای همگان فراهم شود .

بخش ویژه نابینایان و کم بینایان کتابخانه های مازندران از سال 1391 با خرید 530 نسخه کتاب بریل و 10 هزار و 100 نسخه منابع گویا آغاز به کار کرد تا 210 عضو نابینای این کتابخش به منافع لازم برای مطالعه دسترسی داشته باشند.

تعدادی از اعضای کتابخوان نابینا و کم بینای مازندران که از ورود این امکانات و تجهیزات کتابخوانی برای افرادی همچون خود که از نعمت بینایی محروم هستند با عنوان پایان دوران ' وحشتناک ' دسترسی سخت به منابع کتابخوانی نام بردند و گفتند که با اختصاص این امکانات دغدغه های ما به حداقل رسیده است .

علی اکبر سالاری عضو نابینای کتابخانه عمومی ابن شهر آشوب ساری که در مقطع دکترای رشته حقوق تحصیل می کند ، به خبرنگار ایرنا گفت : در گذشته ؛ یعنی سال های دهه 80 منابع کتابخوانی برای نابینایان بسیار کم و اندک بود .

وی ادامه داد : منابع کم نیز به صورت کتاب های بریل در کتابخانه ابن شهر آشوب وجود داشت که این منابع تامین کننده نیازهای کتابخوانی افرادی همچون ما نبود .
سالاری افزود : تلاش برای دسترسی به منابع کتابخوانی مورد نیازمان غالبا سرانجام نافرجام منتج می شد ، چرا که آن زمان می توان گفت که تمامی کتابخانه های مازندران و کشور کم برخوردار از منابع کتابخوانی بودند .

** پله پله تا رفع مشکلات نابینایان کتابخوان
این دانشجوی دکترای حقوق گفت : تلی از نوارهای کاست کتاب که با صدای دوستان و یاریگرانمان ضبط می شد تا ما که از فروغی از بینایی در چشمان وجود نداشت با یاری چشمان آنان بتوانیم کتاب بخوانیم و مطالعه کنیم .

وی با اشاره به اینکه برای ضبط کتاب تاریخ ' ویل دورانت ' 2 هزار نوار کاست نیاز بود ، ادامه داد : حمل و نقل و حتی نگهداری این تعداد نوار بسیار برای یک فرد سالم هم مشقت بار بود .

سالاری که آغاز دوران دانشجویی او با تحصیل در رشته حقوق از سال 1385 آغاز شد و همچنان در مقاطع بالاتر ادامه دارد ، افزود : در آن زمان حداکثر 50 تا 60 کتاب به خط بریل برای نابینایان وجود داشت ، ولی اکنون با توجه به رواج کتاب های گویا ، منابع برای مطالعه نابینایان به بیش از 10 هزار عنوان در کتابخانه های مازندران افزایش یافته است .

وی دیگر فرصت های کتابخوانی بوجود آمده برای نابینایان در سال های اخیر را امکان تبادل منابع با بخش ویژه نابینایان و کم بینایان تمامی کتابخانه های کشور اعلام کرد و گفت : کتابخوانی نابینایان همچنان پله پله در حال پشت سر گذاشتن مشکلات در این مسیر است .

** خداحافظی با منابع فرسوده
پریسا جهانشاهی یکی از اعضای نابینای کتابخانه عمومی مازندران هم به خبرنگار ایرنا گفت : تا پیش از این در حالی که منابع دروس دانشگاهی به روز می شد ، اما نابینایان از دسترسی به منابع جدید محروم بودند .

وی افزود : به عنوان مثال در حالی که کتاب های درسی دانشگاهی دانشجویان معمولی هر سال تجدید چاپ می شد ، ولی نابینایان باید از همان چاپ اول یا دوم استفاده می کردند که بعضی مواقع سبب می شد حتی متوجه تغییرات ایجاد شده در چاپ های بعدی نشوند ، این یعنی بروز نبودن منابع اطلاعاتی نابینایان در کتابخانه های عمومی که آنان را از جریان کتابخوانی به روز و آنی عقب نگه داشته بود .

او ادامه داد : با بروز شدن تجهیزات و امکانات در بخش ویژه نابینایان و کم بینایان مازندران کلید تحول منابع اطلاعاتی کتاب های این قشر آغاز شد و آنان با فراغ بال به این مهم روی آورند .

جهانشاهی که بعد از فارغ التحصیلی از دانشگاه به عنوان آموزگار در مدرسه استثنایی امام جواد (ع) ساری مشغول کار است ، گفت : امروز با وجود کتاب های گویا در کتابخانه های عمومی با یک فلش مموری و یا لوح فشرده تمامی این منابع کتابخوانی به نابینایان داده می شود .

وی امیداوار است که همان طور گام به گام مشکلات در حوزه کتابخوانی نابینایان بویژه نابینایان دانشجو رفع شده است ، کتاب های دیگر و غیر دانشگاهی نیز گویا و به روز شود تا فرصت کتابخوانی در زمینه های دیگر برای این قشر فراهم شود .

** عمومی شدن تولید کتاب برای نابینایان
مهدی مولایی ، دانشجوی ورودی سال 94 رشته حقوق دانشگاه مازندران و یکی از اعضای نابینای فعال کتابخانه ابن شهرآشوب ساری هم به خبرنگار ایرنا گفت : در گذشته تنها یک یا دو مرکز همچون کتابخانه رودکی وابسته به بهزیستی در تهران تولید کتاب برای نابینایان را انجام می دادند .

وی افزود : در سال های نه چندان دور ، این محدودیت مراکز تولید کتاب برای نابینایان باعث شده بود تا تعداد منابع کتاب برای این قشر کمتر از 10 هزار جلد باشد و اما هم اکنون تولید کتاب برای این قشر تا جائی عمومی شده است که حتی با استقرار فضا و امکانات استودیویی در بخش ویژه نابینایان و کم بینایان برخی کتابخانه های عمومی کشور ، محتوای لازم برای آنان تولید می شود.
این دانشجوی روشندل گفت : با توجه به تبادل کتاب گویا میان کتابخانه های عمومی ، در صورت در اختیار نداشتن کتاب در یک کتابخانه با درخواست کتاب از کتابخانه دیگر به صورت فایل اینترنتی دریافت می شود و در اختیار نابینای کتابخوان قرار می گیرد .

** باز شدن پنجره های بیشتر کتابخوانی
مسئول بخش نابینایان و کم بینایان کتابخانه عمومی ابن شهر آشوب ساری که خود نیز نابیناست ، به خبرنگار ایرنا گفت : پیشتر در این کتابخانه فقط تعداد اندکی کتاب برای افراد نابینا وجود داشت ، ولی امروز علاوه بر وجود منابع گویا در این کتابخانه و کتابخانه هاشمی نژاد بهشهر و بقیه الله اعظم چالوس ، امکانات ویژه کتابخوانی برای کم بینایان همچون ' بهدید ' ( نوعی وسیله ذره بینی که با کشانده شدن بر روی کتاب مطالب به صورت درشت بر روی صفحه تلویزیون و رایانه نمایش می شود ) و ' برجسته نگار ' (نمایشگری که اطلاعات کتاب ها را به بریل تبدیل می کند ) مجهز شده است .

عادل اکبری با اشاره به اینکه 120 نابینا و کم بینا عضو کتابخانه عمومی ابن شهر آشوب ساری هستند ، افزود : پیشتر تعداد اعضای نابینای این کتابخانه اندک بود ، ولی با ورود تجهیزات جدید و اطلاع رسانی در باره این وسایل ، تعداد بیشتری از افراد در این مدت جذب کتابخانه شدند .

وی با اشاره به اینکه در حال حاضر بیشتر کتاب های گویای این کتابخانه را منابع دانشگاهی برای دانشجویان تشکیل می دهد ، گفت : با توجه به حضور اعضای غیر دانشجو ، می بایست منابع کتاب غیر دانشگاهی نیز برای این قشر فراهم شود .

** ایجاد بخش ویژه نابینایان در سایر کتابخانه های مازندران
مدیرکل امور کتابخانه های عمومی مازندران نیز با اشاره به تخصیص اعتبار ، خرید تجهیزات و امکانات تخصصی برای کتابخوانی نابینایان و کم بینایان استان ، گفت که هم اکنون در تعدادی از کتابخانه های استان نابینایان و کم بینایان نیز از خدمات و امکانات جدید و مناسبی برخوردار شدند .

آرزو ولیپور افزود : از سال 1391 خرید تجهیزات جدید برای بخش ویژه نابینایان و کم بینایان سه کتابخانه مازندران آغاز شد و تاکنون برای این منظور 400 میلیون ریال اعتبار استانی هزینه شده است .
وی ادامه داد : چهار هزار نسخه کتاب گویا ، پنج دستگاه بهدید ، پرینتر بریل ، برجسته نگار و تجهیزات عمومی از قبیل رایانه ، تلویزیون ، ضبط سی دی ، میز ، صندلی و قفسه کتاب منابع گویا از جمله تجهیزات خریداری شده برای ایجاد فرصت کتابخوانی نابینایان و کم بینایان مازندران است.

مدیر کل امور کتابخانه های عمومی مازندران با اعلام این که هم اکنون 200 متر مربع فضای مطالعه در کتابخانه های استان به نابینایان و کم بینایان اختصاص یافته است ، افزود : این فضاها در کتابخانه های ابن شهرآشوب ساری ، بقیه الله اعظم چالوس و هاشمی نژاد بهشهر است .

ولیپور گفت : هم اکنون 210 نابینا و کم بینای عضو کتابخانه های عمومی مازندران از 530 نسخه کتاب بریل و 10 هزار و 100 نسخه منابع گویا برخوردار شدند .

وی افزود : راه اندازی بخش ویژه نابینایان و کم بینایان در کتابخانه قائمشهر از برنامه های آینده اداره کل امور کتابخانه های عمومی استان است که در نیمه اول سال 96 اجرایی می شود .

مازندران 110 باب کتابخانه عمومی دارد که حدود 220 هزار نفر معادل چهار درصد جمعیت سه میلیون و 200 هزار نفری استان عضو آنها هستند .

مشغله های زندگی و کاری افراد با ورود منابع اطلاعاتی زودگذر و گاها ناپایدار در جامعه باعث شده تا سرانه کتابخوانی رو به افول باشد اما در این بین میل به کتابخوانی در افراد نابینا و کم بینا که از نظر ظاهری از بینایی محروم هستند ، بسیار قوی است و سبب شده تا آنان شعار ' خواستن توانستن ' را به صورت عینی تعبیر کنند.

منبع : ایرنا