۳۶ میلیون نابینا در جهان / ۸۰ درصد نابینایی‌ها قابل پیشگیری
20 مهر 1398
ابتلای ۲ میلیارد نفر در دنیا به کم بینایی یا نابینایی و قابل پیشگیری بودن ۸۰ درصد نابینایی‌ها از جمله مباحث مطرح در مراسم بزرگداشت روز جهانی بینایی در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی بود.
مراسم بزرگداشت روز جهانی بینایی به همت مرکز تحقیقات چشم دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی برگزار شد.
ابتلای ۲ میلیارد نفر در دنیا به کم بینایی یا نابینایی
در ابتدای این مراسم دکتر علیرضا رمضانی - عضو هیات علمی دانشگاه با اشاره به روند پیر شدن جمعیت کشور خاطرنشان کرد: با افزایش جمعیت سالمندی شیوع بیماری‌هایی نظیر کاتاراکت، گلوکوم، رتینوپاتی دیابتی و ... نیز افزایش یافته است که در صورت عدم تشخیص و درمان به موقع منجر به نابینایی و کم بینایی می‌شود.
به گفته این استاد دانشگاه، طبق آخرین آمار جمعیتی معادل ۲ میلیارد نفر در سراسر جهان مبتلا به کم بینایی یا نابینایی هستند که از بروز نیمی از آنها می‌توان پیشگیری کرد. این افراد مبتلایان به کاتاراکت، گلوکوم، رتینوپاتی و ... هستند که در صورت پیشگیری یا تشخیص زودرس و درمان به موقع می‌توان از نابینایی آنها جلوگیری کرد.
وی با ذکر این مطلب که ۸۲۶ میلیون نفر از جمعیت مذکور بالای ۵۰ سال و دارای ضعف بینایی هستند، اما از عینک استفاده نمی‌کنند، گفت: طبق توصیه سازمان جهانی بهداشت باید به دید نزدیک افراد در معاینه چشم بسیار توجه کرد؛ زیرا فردی که دید نزدیک مناسبی ندارد قادر به انجام بسیاری از فعالیت‌ها نیست.
رمضانی با اعلام این مطلب که حدود ۸۰ درصد از نابینایی‌ها قابل پیشگیری هستند، گفت: در سال‌های اخیر به منظور پیشگیری از نابینایی و کم بینایی برنامه‌های بسیاری از سوی سازمان جهانی بهداشت انجام شده است که توجه به معاینات چشم در افراد دیابتی برای پیشگیری از رتینوپاتی دیابتی یکی از این موارد است.
وی در خاتمه سخنان خود اولین گام در راستای مراقبت از بینایی را برنامه‌ریزی برای معاینه به موقع چشم به ویژه در افراد آسیب‌پذیر نظیر خردسالان، دانش آموزان، سالمندان و افراد دیابتی عنوان کرد.
در سراسر جهان ۳۶ میلیون نفر نابینا هستند
در ادامه این مراسم دکتر محمد آسایی - مشاور وزیر بهداشت در امور بهداشتی با اعلام این مطلب که طبق آخرین آمار ۳۶ میلیون نابینا و ۲۱۷ میلیون نفر کم بینا در جهان وجود دارد، تاکید کرد که در صورت ادغام شدن مراقبت چشم به پکیج خدمات سلامتی که توسط نظام سلامت به مردم ارایه می‌شود می‌توان از این موارد پیشگیری کرد.
بیش از ۸۰ درصد از مبتلایان به اختلالات بینایی در کشورهای فقیر زندگی می‌کنند
وی افزود: پیش بینی می‌شود که تا سال ۲۰۵۰ شاهد افزایش آمار نابینایی و کم بینایی به میزان ۱,۱ بیلیون نفر خواهیم بود که ۸۹ درصد از این جمعیت در کشورهای با درآمد پایین یا متوسط زندگی می‌کنند و ۵۵ درصد آنان را زنان تشکیل می‌دهند که این امر حاکی از عدم وجود عدالت در دسترسی به خدمات سلامت و معاینه چشم به ویژه در گروه‌های آسیب‌پذیر است.
آسایی از دست دادن شغل، فقر، سقوط، افسردگی و ... را برخی از عوارض جسمی، روانی، اقتصادی و اجتماعی ناشی از نابینایی و کم بینایی برشمرد و به تبیین روند ارایه خدمات بهداشتی در نظام سلامت ایران پرداخت.
وی پوشش همگانی خدمات را به معنای دسترسی کافی و مناسب از نظر اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی برشمرد و آموزش ارایه دهندگان صف مقدم خدمات در مراکز بهداشتی برای غربالگری اختلالات بینایی، ادغام مراقبت‌های چشمی با سطوح ارایه خدمات بهداشتی کشور، ارجاع صحیح بیماران، توانمندسازی مردم در مراقبت‌های چشمی را برای پیشگیری از بروز نابینایی و کم بینایی توصیه کرد.
سپس دکتر علیرضا مهدوی گزارشی درخصوص روند تکامل برنامه پیشگیری و کنترل دیابت در ایران و اقدامات صورت گرفته در این زمینه ارایه کرد و با اشاره به این که با اطلاع رسانی‌های انجام شده امروزه ۷۰ درصد از مبتلایان به دیابت از بیماری خود آگاه هستند، تاکید کرد: نقش فرد دیابتی در کنترل دیابت بسیار اهمیت دارد. هم اکنون ۱,۵ میلیون بیمار دیابتی در سامانه سیب ثبت شده‌اند و تحت پوشش خدمات بهداشتی قرار دارند.
در ادامه مراسم دکتر سید فرزاد محمدی - مدیر برنامه ملی پیشگیری از نابینایی و سلامت چشم اظهار داشت: ارتقای بهداشت و بهبود تغذیه باعث افزایش امید به زندگی و سن جمعیت در دنیا شده است، اما با مصرف دخانیات و الکل، تغذیه نامناسب و کم تحرکی شاهد افزایش بیماری‌های غیرواگیر هستیم که نابینایی نیز یکی از این بیماری‌ها به شمار می‌آید.
وی با اشاره به نقش مهم بینایی در سلامتی و زندگی افراد گفت: ۷۵ درصد یادگیری افراد با بینایی صورت می‌گیرد و ۶۶ درصد ناتوانی افراد مربوط به نابینایی می‌شود. طول عمر افرادی که دچار اختلال بینایی هستند کاهش می‌یابد و افسردگی، خودکشی، سقوط و شکستن اندام‌ها در افراد نابینا بیشتر است.
به گفته محمدی، در پنج سال گذشته پیرچشمی به شکل فزاینده‌ای افزایش یافته و باید توجه داشت که فرد ۶۵ ساله بدون عینک در فاصله نزدیک نابینا و ناتوان است و به عینک نیاز دارد؛ زیرا دید نزدیک برای زندگی سالم بسیار اهمیت دارد.
۴۲۵ میلیون نفر دیابتی در جهان وجود دارد
در ادامه مراسم دکتر کامران نیکوسخن - مدیر عامل انجمن دیابت ایران و رییس فدراسیون بین المللی دیابت در خاورمیانه و شمال آفریقا نیز در این مراسم با اشاره به تاریخچه درمان بیماران دیابتی در جهان گفت: ۴۲۵ میلیون نفر دیابتی در جهان وجود دارد و هر ۸ ثانیه یک نفر به علت این بیماری فوت می‌کند.
اهمیت توانمندسازی بیمار در درمان دیابت
وی با اشاره به این که در درمان نوین دیابت، بیمار نقش اصلی را در درمان خود ایفا می‌کند و پزشک فقط آموزش دهنده است، گفت: امروزه اساس درمان دیابت بر پایه آموزش، تغذیه سالم و ورزش صورت می‌گیرد و درمان دارویی رتبه آخر را دارد. توانمندسازی بیمار در درمان دیابت بسیار مهم است و توانمندسازی بیمار از آموزش شروع شده و به آموزش نیز ختم می‌شود.
نیکوسخن با تاکید بر اهیمت آموزش خودمراقبتی به بیمار و کنترل روزانه قند خون خاطرنشان کرد: بر اساس اعلام فدراسیون جهانی دیابت ۹۸ درصد از درمان دیابت بر عهده خود بیمار است و نقش تیم درمان فقط دو درصد است.
وی با اشاره به این که کنترل روزانه قند خون و آموزش خودمراقبتی به افراد دیابتی می‌تواند تا ۶۰ درصد خطر بروز رتینوپاتی دیابتی و نابینایی را در فرد کاهش دهد، گفت: در جهان ۱۴۵ میلیون نفر مبتلا به رتینوپاتی دیابتی هستند که وضع ۴۵ میلیون نفر آنان بسیار وخیم است.
دکتر شایسته خلیلی - فوق تخصص غدد نیز در این گردهمایی با تاکید بر این که آموزش بیمار اساس درمان است با اشار به مطالعات انجام شده در کشور خاطرنشان کرد: ۳۷ درصد از بیماران دیابتی از رتینوپاتی رنج می‌برند.
۳۷ درصد جمعیت دیابتی تهران به رتینوپاتی مبتلا هستند
دکتر سیامک مرادیان - فوق تخصص شبکیه چشم نیز در این مراسم اظهار داشت: دیابت یک معضل بهداشتی و رتینوپاتی دیابتی یکی از مهمترین عوارض دیابت و شایع‌ترین علت نابینایی است. ۶۰ درصد بیماران مبتلا به دیابت پس از ۲۰ سال دچار رتینوپاتی می‌شوند و ۳۷ درصد جمعیت دیابتی تهران به رتینوپاتی مبتلا هستند که در بسیاری از موارد قابل پیشگیری است.
وی با تاکید بر لزوم معاینه چشم در بیماران دیابتی توصیه کرد: تمام مبتلایان به دیابت نوع یک پس از تشخیص بیماری باید مورد معاینه چشم قرار گیرند. بیماران دیابتی نوع ۲ نیز باید پس از تشخیص و پس از آن نیز هر ۲ سال یکبار حتما تحت معاینات چشم پزشکی از نظر رتینوپاتی دیابتی قرار گیرند. افراد دیابتی پرخطر و بچه‌های دیابتی و زنان باردار دیابتی نیز باید معاینات چشمی را طبق توصیه پزشک مرتبا انجام دهند.
منبع : ایسنا