مجتمع آموزشی نیکوکاری رعد برگزار کرد،آئین معرفی و رونمایی از کتاب معلولیت و رسانه

همزمان با ایام برگزاری سی و ششمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران، آئین معرفی و رونمایی از کتاب«معلولیت و رسانه» با حضور جمعی از خبرنگاران، مدیران انجمن­‌ها و تشکل‌های فعال در حوزه معلولیت، مسؤولان مجتمع رعد، اعضا تیم تحقیق، ناشر و مؤلفان اثر، برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی مجتمع رعد؛ در این مراسم که با سخنان استاد دکتر محمد کمالی یکی از نویسندگان کتاب«معلولیت و رسانه» آغاز شد، ایشان ضمن اشاره به پرداخت و پردازش نامناسب رسانه‌ها در کشور به موضوع معلولیت که به پایدار شدن نگرش‌های نادرست جامعه منتهی می‌شود، افزود: هرچند موضوع معلولیت بعد از جنگ جهانی دوم به کمک سازمان‌های  بین‌المللی مثل:  ملل متحد و بهداشت جهانی رشدجشم‌گیری داشت و به  شکل‌گیری نهادهای مدنی و تشکیل انجمن‌های افراد دارای معلولیت منجر شد اما با این وجود به بهبود نگرش، اصلاح باورها و تغییر رفتار جامعه منتهی نشد.

وی افزود: آن سال‌ها که مسؤولیت معاونت توانبخشی سازمان بهزیستی را برعهده داشتم، کتابی درمورد برنامه‌سازی آژانس خبری BBC حاوی ضوابط و دستورالعمل‌های ساخت برنامه به دستم رسید که چند صفحه‌ای هم به افراد دارای معلولیت اختصاص داده شده بود، این کتاب انگیزه‌ای شد تا مقاله ای را با عنوان «معلولیت و رسانه» در مجله پژوهش و سنجش صدا و سیما سال 1385 چاپ کنم. در آن مقاله به انواع برخورد رسانه‌ها به موضوع معلولیت و وضعیت نگرش جامعه در مورد افراد دارای معلولیت پرداختم. در این مقاله 11 مدل از الگوهای رفتاری متفاوتی از توسط رسانه به جامعه منتقل می‌شود، از یک موجود قابل ترحم تا یک اِبرانسانِ فرشته سیرت گرفنه تا یک فرد خبیث که به خاطر گناه خودش یا والدینش‌ به عقوبت گرفتار شده تا یک فرد مهربان و باعاطفه را در بر می‌گرفت، را تشریح کرده بودم.

دکتر کمالی با یادآوری برخی نگرش‌های نا درستی که در فرهنگ مردم(فولکلور) وجود داشته،  افزود: ضرب المثل‌هایی مثل "عقل سالم در بدن سالم" که به کرات در رادیو و تلویزیون تکرار می‌شود و مخاطب را به این نتیجه می‌رساند که فقط در بدن سالم، عقل سالم پیدا می‌شود یا کسانی که بدن سالم دارند از عقل سالم بهره می‌برند و ظاهراً این گزینه پرتکرار قابل گذشت در نظر گرفته می‌شود، اما زمانی که تجدیدپذیری و تکرار آن  از حد می‌گذرد، دیگر قابل چشم‌پوشی نیست.

این مباحث بین من و آقای دشتی مدت‌ها مطرح می شد تا اینکه در سال 1402 تلاش ایشان برای متقاعد کردن من در انجام یک کار تحقیقی در این زمینه به ثمر نشست. امروز خیلی خوشحالم که با حمایتی که مجتمع آموزشی نیکوکاری رعد به عمل آورد، ما تجربه شناخت دیدگاه افراد دارای معلولیت و صاحب نظران را در زمینه بازنمایی افراد دارای معلولیت در رسانه را کلید زدیم و یک کار تحقیقاتی را شروع کردیم. در این مسیر آقای دکتر همدانچی و سرکارخانم جعفری اعضای تیم تجزیه و تحلیل داده‌ها و انجام مصاحبه‌ها نیز همکاری ارزشمندی داشتند و در مجموع توانستیم نگرش رسانه‌ها به افراد دارای معلولیت و نگاهشان  به جامعه هدف را جمع‌بندی کنیم.

در گزارشی که از این تحقیق به هیأت مدیره مجتمع رعد ارایه شد 2 پیشنهاد مشخص به تصویب رسید:
- اول  یک دبیرخانه دائمی برای ارتباط با رسانه‌ها، جامعه هدف، صاحب نظران و ... راه‌اندازی شود تا ضمن ترویج یافته‌های تحقیق، نقاط قوت و ضعف را رصد کند و اصلاحات مورد نیاز را پیشنهاد کند.

- دوم چاپ گزارش تحقیق به صورت یک کتاب مستقل منتشر شود که امروز این اثر با برگزاری مراسم رونمایی در اختیار علاقه‌مندان، اصحاب رسانه و جامعه هدف قرار می‌گیرد.

دکتر کمالی در پایان سخنانش افزود: مروری بر یافته­‌های این تحقیق ما را بر آن داشت تا قسمتی از کتاب را به راهکارهای رسانه‌ها برای انجام مصاحبه با افراد دارای معلولیت از قبیل: تمهیدات پیش، ضمن و بعد از مصاحبه اختصاص بدهیم، همچنین در بررسی ادبیات رایج محتواهای تولیدی اعم از گزارش‌ها و اخبار ما فصل دیگری از کتاب را به زبان اول شخص برای توصیفات بیانی و انتخاب کلمات مناسب در توصیف و معرفی افراد دارای معلولیت اختصاص دادیم و یک فصل از کتاب را به راهنمای مصاحبه رسانه‌ها با افراد دارای معلولیت در رسانه‌های متنوع و متکثر امروزی از مکتوب تا دیداری و شنیداری گرفته تا شبکه‌های اجتماعی  اختصاص دادیم.

در ادامه آنت میناسیان مدیرعامل رعد در مورد انگیزه و چرایی انتشار این کتاب گفت: یکی از ماموریت‌های اصلی رعد توانمندسازی افراد دارای معلولیت است، اما این اتفاق نمی‌افتد مگر در جامعه‌ای توانمند، منظور از جامعه توانمند افراد جامعه‌ای است که نگرش صحیح از افراد دارای معلولیت داشته باشند و بتوانند تفاوت‌ها را درک کرده و بپذیرند. برای این هدف ما در مجتمع رعد جامعه را به نهاد‌های کوچک تقسیم کردیم تا  در ایجاد نگرش مثبت، همه‌ی تلاش خود را انجام دهیم از جمله این نهادها به مدارس ، سازمان‌ها و رسانه و ... می‌توان اشاره کرد. بنابر این ما  از سال 1403 پروژه ایجاد نگرش صحیح به حوزه معلولیت در مدارس و رسانه را آغاز کردیم. البته تألیف این کتاب تازه شروع راه است و انتشار و استفاده از آن هدف نهایی ما خواهد بود.

سپس دکتر مهدی باقریان عضو هیأت مدیره انجمن متخصصان روابط‌عمومی که مسؤلیت انتشار این کتاب را برعهده داشت، نقل قولی از آبراهام لینکلن آورد که گفته است«نگرش پایه موفقیت است».

 وی با توجه به رویکرد انجمن متخصصان روابط عمومی در انتخاب آثار منتشر شده در این مؤسسه، افزود: از آنجا که انجمن ما به کتاب‌­های حاوی محتوا و پیام ارزشمند توجه ویژه دارد و من در زمان تولید و تدوین این کتاب از طریق آقای دشتی در جریان این کار پژوهشی قرار داشتم، بسیار خوشحالم که در انتشار این کتاب انجمن ما سهم کوچکی برعهده گرفته است.

در ادامه آقای محمد رضا دشتی یکی دیگر از نویسندگان کتاب ضمن قدردانی از حمایت‌های مجتمع رعد در انتشار این اثر، به اهمیت استفاده از زبان و ادبیات مناسب در پرداختن به مسائل معلولیت اشاره کرد و خواستار توجه بیشتر رسانه‌ها به ظرفیت‌ها و توانمندی‌های افراد دارای معلولیت از طریق جامعه شد.

در بخش پایانی حضار ضمن بیان دیدگاه­‌ها و نظراتشان برای اثربخشی بیشتر کتاب، پیشنهادهای خود را ارایه کردند که از آن جمله می­‌توان به انتشار کتاب در تیراژ زیاد، توزیع بین صاحبان رسانه، بارگذاری فایل PDF روی وب­سایت مجتمع رعد، برگزاری پویشی به نام "معلولیت و رسانه" به منظور بیشتر دیده شدن کتاب، استفاده از ظرفیت شبکه­‌های اجتماعی برای معرفی کتاب، تولید محتواهای فشرده برای بیشتر دیده شدن اثر در غالب اینفوگرافی و موشن­ گرافی، استفاده از کمک بلاگرهای موفق حوزه افراد دارای معلولیت، تلاش برای بارگذاری کتاب روی وب­سایت سازمان بهزیستی، برگزاری کارگاه ‌های آموزشی برای آشنایی جامعه هدف با محتوای کتاب و ... اشاره کرد.

در بخش پایانی این مراسم به هر یک از نفرات حاضر در جلسه یک نسخه کتاب "معلولیت و رسانه" اهدا شد.