والدین مراقب هر گونه اختلال چشمی در نوزادان باشند

دکتر عباس عظیمی : به طور کلی بیماری های ژنتیکی، بیماری های مادرزادی ناشی از ازدواج های فامیلی و برخی عفونت ها به عنوان مهمترین عوامل بروز اختلالات بینایی و بیماری های چشمی در کودکان به شمار می روند.

وی یکی از علل بروز اختلالات بینایی در نوزادان را تولد زودرس عنوان کرد و افزود: آمار تولدهای زودرس در ایران بالا است و نوزادان زودرس معمولا علایم چشمی نزدیک بینی، دوربینی و آب مروارید (کاتاراکت) دارند، درصدی از آنها دچار آب سیاه (گلوکوم) و درصدی نیز به بیماری های عفونی چشمی مبتلا می شوند.

آب مروارید نوعی بیماری چشمی است که با تار شدن عدسی چشم آغاز می شود، با افزایش تیرگی و کدر شدن عدسی، بینایی را مختل می کند و در صورت درمان نشدن منجر به نابینایی می شود.

آب سیاه در اثر افزایش شدید فشار زجاجیه (مایع درون چشم) بروز می کند و می تواند به بینایی چشم فرد مبتلا، به صورت ماندگار آسیب برساند و در صورت درمان نشدن، منجر به نابینایی شود.

عظیمی گفت: دوران جنینی، تولد و پس از تولد دوران بسیار مهم و حساسی است که در رشد و تکامل نوزادان و کودکان تاثیر بسزایی دارد؛ بنابراین توصیه می شود که مادران، مراقبت های دوران بارداری و مراقبت های پس از تولد به ویژه از نظر تغذیه نوزادان را مورد توجه ویژه قرار دهند.

وی در مورد مراقبت های دوران بارداری اظهار کرد: مادران در دوران بارداری رژیم های غذایی مناسب را همراه با کنترل اعصاب و استرس رعایت کنند، به مصرف داروها توجه داشته باشند و تحت نظر و کنترل متخصص مربوطه باشند، تا نوزاد دچار تولد زودرس و برخی اختلالات به ویژه اختلالات بینایی نشود.

عظیمی در مورد اهمیت مراقبت های بیمارستانی پس از تولد زودهنگام نوزادان نیز گفت: زمان تولد و مراقبت های اولیه پس از تولد این نوزادان بسیار حائز اهمیت است چراکه کمترین قصور و اشتباه که منجر به کاهش یا افزایش اکسیژن در نوزاد شود، اثرات بسیار مخرب و جبران ناپذیری در بینایی نوزاد می گذارد؛ بنابراین لازم است کادر پزشکی و پرستاری دقت لازم را در این زمینه داشته باشند.

وی مراقبت های پس از تولد نوزادان زودرس را نیز حائز اهمیت دانست و افزود: اگر پس از تولد به تغذیه متناسب با مراحل رشد نوزاد توجه نشود، مسایلی به وجود می آید که مهمترین آن کمبود ویتامین ها و اختلالات تغذیه ای و در نهایت بروز عیوب انکساری چشم ها است.

** شیوع نابینایی در کودکان ایرانی

عضو هیات مدیره انجمن اپتومتری ایران در مورد شیوع نابینایی در کودکان ایرانی گفت: آمار دقیقی در این مورد وجود ندارد اما با توجه به شواهد تقریبا متناسب با آمار جهانی حدود سه میلیون نابینا در جهان وجود دارند که از این تعداد یک و نیم میلیون نفر کودک هستند.

عظیمی توضیح داد: یک و هشت دهم تا 2 درصد نوزادان ایرانی دچار تنبلی چشم هستند که اگر درمان نشوند، درصد قابل توجهی از آنها نابینا خواهند شد. همچنین نیم درصد (یک در هزار نفر) نوزاد در ایران با آب مروارید و آب سیاه مادرزادی متولد می شوند که اگر آنها نیز به موقع درمان نشوند، دچار نابینایی خواهند شد.

** زمان طلایی برای تشخیص

عضو هیات مدیره انجمن اپتومتری ایران گفت: اختلالات بینایی نوزادان به ویژه بیماری های آب سیاه و آب مروارید مادرزادی هرچه زودتر تشخیص داده و درمان شوند، نتیجه بهتر خواهد بود؛ بنابراین لازم است در روزهای اول تولد بررسی های دقیق در مورد سلامت بینایی به ویژه در مورد نوزادانی که حاصل ازدواج فامیلی هستند، صورت گیرد.

عظیمی افزود: جامعه چشم پزشکی و اپتومتری ایران این توانایی را دارد که 2 ساعت بعد از تولد اختلالات چشمی نوزادان را تشخیص دهد. از این رو به تمام مادران توصیه می شود که علاوه بر کنترل های عمومی که در بیمارستان ها روی نوزادان برای بررسی سلامت کلی آنها انجام می شود، به حالت های چشم و نوع دید نوزاد خود دقت کنند.

وی ادامه داد: اگر نوزاد دارای حرکات ناموزون چشمی، حرکات بیش از حد چشم، بزرگ و کوچک بودن بیش از حد چشم، بسته بودن چشم، بازتر بودن زیادتر از حد چشم و یا هرگونه اختلال و بدفرمی در چشم ها است، باید بلافاصله تحت معاینات چشم پزشکی قرار گیرد.

عظیمی تاکید کرد: در صورتی که پس از بررسی های دقیق هیچ مشکلی در چشم نوزاد مشاهده نشد، باید در سن 6 ماهگی بار دیگر وضعیت سلامت بینایی نوزادان بررسی شود.

عضو هیات مدیره انجمن اپتومتری ایران با تاکید بر لزوم تعیین آمار نوزادان و کودکان دچار اختلالات بینایی در کشور، گفت: از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تقاضا داریم با کمک انجمن های علمی حوزه چشم پزشکی و اپتومتری برنامه ای را برای تعیین آمار کودکان دچار اختلالات چشمی تدوین کند تا شمار کودکان مبتلا به نابینایی در کشور کاهش یابد.

منبع : ایرنا