معلولان از 90 درصد اماکن مشهد محرومند

5 مهر 1396

معاون امور توان‌بخشی اداره کل بهزیستی خراسان رضوی گفت: افزایش نرخ سالمندی یا سالمند شدن جمعیت یک خطر نیست بلکه یک فرصت است.

 

 مسعود فیروزی  در نشست خبری که پیرامون مناسبت‌های ماه مهر در اداره‌کل بهزیستی استان برگزار شد، اظهار کرد: افزایش نرخ سالمندی یا سالمندشدن جمعیت یک خطر نیست بلکه یک فرصت است؛ به طور مثال 30 تا 35 درصد جمعیت ژاپن را سالمندان تشکیل می‌دهند درحالی‌که این کشور از توسعه یافته‌ترین کشورهای دنیا است.همچنین نرخ سالمندی در کشورهای اتحادیه  اروپا 5 درصد از نرم جهانی بالاتر است اما این کشورها جز توسعه‌یافته‌ترین کشورهای دنیا هستند.

 

وی عنوان کرد: جوان‌ترین استان کشور سیستان و بلوچستان با نرخ سالمندی زیر 4 درصد و مسن‌ترین استان کشور گیلان با  نرخ سالمندی 11.5 درصد هستند اما مشاهده می‌کنیم که گیلان توسعه یافته‌تر از سیستان و بلوچستان است در حالی که نرخ سالمندی بیشتری نسبت به سیستان و بلوچستان دارد.

 

معاون امور توان‌بخشی اداره کل بهزیستی خراسان رضوی خاطرنشان کرد: بنابراین سالمندی یک دغدغه خطرناک نیست بلکه یک فرصتی است که اگر برا ی آن برنامه‌ریزی داشته باشیم و از قابلیت‌ها، توانمندی‌ها و تجارت سالمندان استفاده کنیم  ما را حتما به سمت توسعه پیش خواهد برد.

 

وی با اشاره به اینکه «سن سالمندی در جهان و ایران 60 سال به بالا است»، خاطرنشان کرد: نرخ سالمندی در جهان 11.5 تا 12 درصد است این نرخ در کشور ما به حدود 9 تا 9.5 درصد و در خراسان رضوی به 8 درصد می‌رسد.کشور ما هنوز تقریبا جوان است اما در حال حرکت به سمت سالمندی است.

 

فیروزی تصریح کرد: در سال 2005 نرخ سالمندی در دنیا 10.5، در آسیا 9.5  و در ایران 6.5 درصد بوده است  این آمار در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه به ترتیب 22.2 و 8.2 بوده است.

 

در 2025 بیش از 10 درصد جمعیت ایران سالمند هستند

معاون امور توان‌بخشی اداره کل بهزیستی خراسان رضوی تصریح کرد: پیش‌بینی می شود در سال 2025 نرخ سالمندی در جهان 15، در آسیا 14.9، در کشور های توسعه یافته 27.5 و در کشورهای در حال توسعه 12.8 درصد باشد. همچنین پیش‌بینی شده است که 10.9 درصد جمعیت ایران در سال 2025 سالمند هستند.

 

فیروزی یادآور شد: آمارها نشان می دهد مسیر توسعه از افراد با تجربه می‌گذرد در حالی که مسئولین در بسیاری از مواقع دغدغه ایجاد می‌کنند که جمعیت ما در حال سالمند شدن است.

 

وی اضافه کرد: اگر برای سال 2025 برنامه‌ریزی نداشته باشیم به طور مثال فرهنگ‌سازی، تغییر قوانین، پیش‌بینی اقتصادی، اجتماعی و ... انجام نشود سالمندی می‌تواند یک تهدید باشد.

 

معاون امور توان‌بخشی اداره کل بهزیستی خراسان رضوی اظهار کرد: موضوعی که لازم است دغدغه ما باشد این است که در سال‌های گذشته سن سالمندی 60 سال و امید به زندگی 63 سال بوده است یعنی میان سالمندی و پایان زندگی یک بازه 3 الی 4 ساله داشته‌ایم. اما در حال حاضر سن امید به زندگی 75 تا 80 سال است بنابراین یک بازه زمانی 15 تا 20 ساله پس از سالمندی داریم. بازه‌ای که نمی‌تواند همچون گذشته فقط صرف نوه‌داری، رفتن به پارک و ... شود.

 

فیروزی با بیان اینکه« باید برای این بازه 20 ساله پس از سالمندی برنامه‌ریزی داشته باشیم»، خاطرنشان کرد: در کشورهایی که علی‌رغم سالمندی توسعه یافته هستند موضوع سالمندی تحت عنوان سالمندی فعال مطرح می‌شود. به طور مثال می‌گویند در بحث اقتصادی سه جنبه از محیط اقتصادی باید بر زندگی سالمندان تاثیرگذار باشند. امنیت درآمدی، دسترسی به کار در سراسر زندگی و حمایت اجتماعی این سه مورد هستند در حالی که در کشور ما با شروع سالمندی هزینه‌های زندگی فرد همچون هزینه دانشگاه و ازدواج فرزندان و ... آغاز شده و حقوق سالمندان نیز نصف می‌شود.

 

وی با اشاره به اینکه «شعار سال گذشته روز جهانی سالمندان "نه به هر گونه تبعیض سنی" بوده است»، تصریح کرد:  در حال حاضر سالمندان پس از رسیدگی به سن سالمندی  حدود 15 تا 20 سال زندگی می‌کنند بنابراین دیگر نمی‌توانیم برای سالمندان تبعیض شغلی قائل شویم. به نظر  من قانون منع  به کارگیری و استخدام بازنشستگان  یک نوع تبعیض به افراد سالمند و مغایر با یک دوره 20 ساله پس از سالمندی است .

 

معاون امور توان‌بخشی اداره کل بهزیستی خراسان رضوی اضافه کرد: شاید این قانون هنگامی طراحی شده که فاصله بین سالمندی و امید به زندگی کم بوده است. همچنین نمی‌توان برای حل مساله اشتغال جوانان از یک حق مسلم و دسترسی به کار، سالمندان را محروم کرد.

 

خراسان رضوی 560  هزار سالمند دارد

فیروزی با اشاره به اینکه «خراسان رضوی 560  هزار سالمند دارد»، گفت:  از این تعداد تنها 1600 نفر در مراکز نگهداری سالمندان زندگی می‌کنند که از این تعداد نیز 800 نفر مجهول الهویه هستند که به سبب مجهول‌الهویه بودن باید حتما در یک مرکز نگهداری از آنها نگهداری شود. در نتیجه تنها 800 نفر در کل مراکز نگهداری از سالمندان استان هستند که با داشتن خانواده موثر در این فضا قرار گرفته‌اند. این آمار قابل چشم‌پوشی است.

 

وی افزود: سیاست ما شیفت‌کردن مراکز نگهداری از سالمندان شبانه‌روزی به روزانه و اعطای مجوز نگهداری از سالمندان به صورت روزانه است.

 

فیروزی با اشاره به اینکه «در حال حاضر 97 هزار و 298 پرونده فعال در حوزه معلولیت در استان داریم»، اظهار کرد: 30 درصد از  معلولان استان خانم و 70 درصد آقا هستند. حدود 11 هزار معلول بینایی، 43 هزار معلول جسمی حرکتی،  31 هزار معلول ذهنی، 6700 معلول دارای اختلالات مزمن روانی، 14 هزار معلول شنوایی و 1300 نفر معلول صوتی و گفتاری در استان وجود دارند.

 

وی تصریح کرد: از نظر شدت معلولیت 15 هزار نفر، معلولیت خفیف، 31 هزار و 500 نفر، معلولیت متوسط، 40 هزار نفر، معلولیت شدید و 15 هزار نفر معلولیت خیلی شدید دارند.

 

معاون امور توان‌بخشی اداره کل بهزیستی خراسان رضوی در خصوص علت بروز معلولیت در استان، گفت: حدود 65 هزار نفر  به صورت مادرزادی، 13 هزار نفر در اثر بیماری، 6200 نفر در اثر سانحه و حوادث دچار معلولیت شده‌اند و همچنین 300 مورد  از معلولیت‌ها مربوط به عوارض زایمان، 3000 مورد مربوط به مشکلات ژنتیکی بوده است. علت 19 هزار مورد از معلولیت‌های استان هم به صورت دقیق‌مشخص نیست.

 

فیروزی عنوان کرد: در مجموع 70 درصد افراد  معلول با معلولیت زاده شده است. همچنان ازدواج فامیلی و ژنتیک یکی از مهمترین عوامل ایجاد معلولیت هستند.

 

وی در خصوص خدماتی که بهزیستی به معلولان ارایه می‌کند، خاطرنشان کرد: پرداخت مستمری، ویزیت در منزل، کمک‌هزینه بلا عوض در حوزه مسکن، وام‌های بدون بهره اشتغال، پرداخت هزینه درمان، ایاب و ذهاب،ْ پرداخت کامل شهریه دانش‌آموزان معلول و ... از جمله خدمات بهزیستی است که هزینه‌های نجومی را در پی دارد اما با توجه به تعداد زیاد معلولان بخش کوچکی از آنها را تحت پوشش قرار می‌دهد.

به طور مثال تنها 25 درصد از معلولان استان شرایط پرداخت مستمری را دارند.

 

فیروزی افزود: اگر به توانمندسازی معلولان نگاه تک سازمانی داشته باشیم موفق نخواهیم بود. نقش شهرداری  شهرداری، سازمان ترافیک و حمل‌و نقل، سازمان راه، مسکن و شهرسازی و ... را در این زمینه نمی‌توان نادیده گرفت.باید تمام دستگاه‌ها دست به دست هم بدهند تا بتوانیم به حداقل نیازهای معلولان توجه شود.

 

وی در خصوص قانون جامع حمایت از معلولان تصریح کرد: این قانون مصوب سال 83 است اما در حال حاضر بلا اثر و بلا اجرا است و در مرحله اصلاح قرار دارد. این قانون قانون خوبی است اما به این دلیل که منابع مالی‌اش پیش‌بینی نشده بود نتوانست اجرایی شود. امیدوار هستیم منابع مالی پیش‌بینی و این قانون عملیاتی شود.

 

معاون امور توان‌بخشی اداره کل بهزیستی خراسان رضوی در خصوص اشتغال معلولان، اضافه کرد:  اشتغال مساله مبتلا به کل جامعه است. ما متولی شغل نیستیم اما با توجه به محدودیت‌های که برای معلولان ایجاد شده وظیفه داریم اشتغال آنان را تسهیل کنیم بنابراین تعدادی مراکز حرفه‌آموزی راه‌اندازی کرده‌ایم همچنین وام‌های بدون بهره تا سقف 20 میلیون تومان به معلولان می‌دهیم.

 

فیروزی عنوان کرد: باید این نگرانی کارفرماها را که شاید معلولان قابلیت لازم را نداشته باشند و کار کردن با آنها سخت باشد رفع کنیم تا آنها از معلولان استفاده کنند. باید به موضوع رعایت جنبه ایمنی و مناسب‌سازی فضای شغل برای معلولان هم توجه شود.

 

وی با اشاره به اینکه «تمام دستگاه‌ها از این قانون که سه درصد از استخدام‌هایشان باید خاص افراد معلول باشد شانه خالی می‌کنند»، خاطرنشان کرد: به طور مثال در استخدام اخیر آموزش و پرورش شرایطی لحاظ شده که تقریبا استخدام یک فرد معلول منتفی است.  مثلا مشکلات جدی بینایی و یا ناهنجاری در اندام‌های بینایی منع استخدام دارد.

 

معاون امور توان‌بخشی اداره کل بهزیستی خراسان رضوی گفت: سازمان های مردم نهاد باید موضوع اشتغال را پیگیری کنند و در این زمینه باید فرهنگ‌سازی انجام شود. باید به این باور برسیم که اگر فضای شغل و شاغل را بین معلولان و شغلشان فراهم کنیم آنها می‌توانند قابلیت لازم را داشته باشند.

 

90 درصد اماکن مشهد برای معلولان قابل استفاده نیست

فیروزی در خصوص مخالفت شورای شهر با هبه اتوبوس به مجتمع آموزشی توان یابان تصریح کرد: وظیفه شهرداری در حوزه توانمندسازی معلولان بسیار بیشتر از کمک به یک سازمان مردم نهاد در حوزه معلولان است. امیدوار هستیم مدیریت جدید شهرداری به این موضوع بیشتر توجه کند.گروه مناسب‌سازی با همکاری یکی از سازمان‌های مردم نهاد معلولین بررسی‌ای را انجام داده و به این نتیجه رسیده است که حدود 90 درصد اماکن مذهبی و اماکن تفریحی، هنری، فرهنگی همچون سینما، پارک، کتابخانه و ...  مشهد قابل استفاده برای معلولان نیست در حالی که معلولان  10 تا 15 درصد افراد جامعه را تشکیل می‌دهند.

 

معاون امور توان‌بخشی اداره کل بهزیستی خراسان رضوی اظهار کرد: در پارک چهل بازه که چند ماهی است افتتاح شده حدود 40 مورد وجود دارد که قابلیت استفاده برای معلولان را غیر ممکن می‌کند. این موارد شامل سازه‌ها، اختلاف سطح‌ها، عدم امکان دسترسی به آب‌خوری، دستشویی و ... هستند.

 

فیروزی با تاکید بر اینکه دیگر بحث ما فقط مسیر ویژه نابینایان نیست، گفت: اگر بخواهیم شرایط برابر در جامعه ایجاد کنیم باید تمام پل‌های عابر پیاده، بالابر، آسانسور و یا پله برقی داشته باشند  و وسایل نقلیه مناسب‌سازی شده باشند. اینکه گفته می‌شود برای معلولان پارک ویژه ایجاد شود توهین به شان انسانی آنهاست. این موضوع به معنای این است که معلولان منفک از جامعه هستند بنابراین به یک مکان خاصی که متعلق به آنها است بروند و هر کاری می‌خواهند انجام دهند.

 

معاون امور توان‌بخشی اداره کل بهزیستی خراسان رضوی با اشاره به فعالیت چهار مرکز توان‌بخشی روزانه خانواده و کودک کم‌شنا و ناشنوا در استان، اضافه کرد:  در سال جاری 40 کودک کم‌شنوا و ناشنوای مطلق را به آموزش‌های انجام شده به مدرسه عادی فرستادیم. تنها دو مورد از آنها به دلیل مشکلات زمینه‌ای دیگری که داشتند نتوانستند به مدرسه عادی بروند. در حال حاضر غربالگری کم‌شنوایی از زایشگاه‌ها آغاز می‌شود.

 

معاون امور توان‌بخشی اداره کل بهزیستی خراسان رضوی خاطرنشان کرد: در حال حاضر پروتکل نوین توانمندسازی در دنیا بر چهار محور آموزش، بهداشت و درمان، شغل و معیشت و ارتباطات اجتماعی قرار دارد.برای توانمندسازی افراد معلول باید به تک تک این حوزه‌ها توجه کنیم این موارد حلقه‌های مکمل هم هستند و هر یک به تنهایی مفهوم خاصی ندارند به طور مثال اگر آموزش به بهترین نحو انجام شود اما معلولان نتوانند وارد فضای کسب و کار شوند آموزش‌ها بی‌فایده خواهد بود.

 

فیروزی در خصوص سالمندان گفت: مهندسی نگاه به سالمندی و توانمندسازی سالمندان در فرهنگ عمومی باید عوض شود شعار روز جهانی سالمندان در سال جاری حرکت به سوی آینده، بهره‌گیری از استعدادها، همکاری‌ها و مشارکت افراد سالمند در جامعه است.

 

معاون امور توان‌بخشی اداره کل بهزیستی خراسان رضوی با اشاره به  راه اندازی سامانه اعزام مترجم ناشنوایان استان در سال گذشته عنوان کرد: ناشنوایان در هر زمان و به هر علتی نیاز به مترجم داشته باشند می‌توانند به سامانه پیامک  بزنند تا مترجم برای آنان اعزام شود.  هزینه حق الزحمه مترجمان را سازمان بهزیستی پرداخت می‌کند.

 

وی عنوان کرد: تاکنون 4500 نفر اعزام مترجم داشته‌ایم، 18 مترجم در سراسر استان با این سامانه همکاری می‌کنند شماره سامانه 09028777855 است. در سال گذشته حدود 50 میلیون تومان بابت این طرح پرداخت شده است.

 

فیروزی با اشاره به پرونده حسین خسروی، ناشنوایی که به اتهام قتل دو ماه دیگر اعدام می‌شود، یادآور شد: اگر فرد زبردستی به عنوان مترجم در کنار او قرار داشت، شاید شائبه‌هایی که در اثر ناتوانی در برقررای ارتباط به وجود آمده پیش نمی‌آمد.حسین گفته است من نتوانستم به خوبی ارتباط برقرار کنم و حرفهایی که زده‌ام متوجه نشدم

 

وی گفت: شعار روز جهانی بهداشت و روان، بهداشت روان در محیط کار است. این شعار از دو جهت انتخاب شده است، اول ایجاد فضای مناسب برای افراد دارای اختلالات روانی و دوم مهیا شدن محیط کاری که دچار شدن افراد به اختلالات روانی بر اثر کار را کاهش دهد. در حال حاضر افسردگی شغلی و اضطراب شغلی در بسیاری از کشورها بیداد می‌کند،  عدم تطابق شغل و شاغل می تواند مشکلات زیادی را به وجود آورد.

منبع : ایسنا